Kamu İhale Hukuku

Ülkemizde Kamu ihalesi konusu 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile düzenlenmiştir. Devlet kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenecek olan ihalelerin ilke ve süreçleri bu kanunla düzenlenmiştir.

4735 sayılı kanunla ise Kamu İhale Sözleşmeleri düzenlenmiştir. Bu kanunda kamu ihalesi sözleşmelerinin süreç ve işlemlerine ilişkin hükümler yer almaktadır.

Ayrıca kamu ihalesine ilişkin uluslararası ve uluslarüstü çeşitli hükümler vardır:

• Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu(UNCITRAL)’na Türkiye üye değildir. Fakat 4735 sayılı İhale Kanunu hazırlanırken bu kuruluşun yayınları dikkate alınmıştır.
• 1994 tarihli, kamu ihalesine ilişkin Dünya Ticaret Örgütü (WTO) sözleşmesi. Türkiye 26 Mart 1995’ten beridir Dünya Ticaret Örgütü üyesidir. Neredeyse bütün WTO sözleşmeleri çok taraflıdır. Kamu ihalesine ilişkin anlaşma, üyelerin imzasını gerektirmeyen nadir sözleşmelerden biridir. Türkiye imzalamamıştır. Çoğu gelişmiş ülke bu anlaşmayı imzalamıştır.
• Avrupa Birliği Direktifleri: 2004/18/EC ve 2004/17/EC sayılı direktifler doğrultusunda Bakanlar Kurulu 2008/14481 sayılı kararıyla, Kamu İhale Kanunu’nda uygun değişiklikleri gerçekleştirmişlerdir.

Yetkili Kurumlar

Kamu İhale Kurumu esas düzenleyici yetkilidir. Özellikleri:

• Yönetim ve muhasebe açısından özerk,
• Görevlerini yerine getirirken bağımsız,
• İlke, prosedür ve aşamaların hayata geçirilmesi içi atanmış ve yetkilidir.

Kanunun Öncelikli İlkeleri

Sözleşmeyi gerçekleştiren kuruluşlar, ihalelerin 4734 Kamu İhale Kanunu’na göre ve kanunla uyumlu olarak gerçekleştirilmesinden sorumludur. Kanunun 5. Maddesine göre kamu ihalesini gerçekleştiren kamu kurumları şu ilkelere tabidir:

• Saydamlık
• Rekabet
• Eşit davranma
• Güvenilirlik
• Gizlilik
• İdare gözetimi
• İhtiyaçların uygun ve hızlı giderilmesi
• Kaynakların verimli kullanımı

Ürün, hizmet ve işlerin satın alınması arasında kabul edilebilir bir doğal bağlantı olması aynı ihale uygulamasının güçlendirilmesi için gereklidir.

4734 sayılı kanuna göre belli başlı ihale metotları iki tanedir:

• Açık ihale
• Kapalı ihale

Yeterli bütçe ayrılmadığı sürece ihale süreci başlatılmamalıdır.

Belirli Kuruluşların Düzenlenmesi

Aşağıdaki kuruluşlar özel düzenlemelere bağlıdır:

• Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ve hisseleri kısmen veya tamamen bu fona ait olan bankalar
• 4603 sayılı kanun kapsamında olan bankalar
• Devletin sahip olduğu banka olan Halk Bankası
• Sermayesinin %50’sinden fazlasının doğrudan veya dolaylı olarak yukarıda belirtilen bankalardan birine ait olduğu şirketler
• Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (YTO), Sermaye Piyasası Kanunu’na tabidir
• Aşağıdaki sektörlerde faaliyet gösteren teşebbüsler, kuruluşlar ve şirketler;

. enerji
. su
. ulaşım ve
. iletişim

Kamu İhalesinde Son Eğilimler

1 Eylül 2010’da, Kamu İhalesi yasasına Elektronik Kamu İhalesi Platformu (EKAP) eklendi. Bu sayede:

• Tek tipleştirme
• Devam ettirilebilirlik
• Etkililik
• Kamunun ihale teklifi sunması
• Saydamlık

Sağlanması hedeflendi. EKAP’la, aşağıdaki işlemlerin entegrasyonuyla kamu ihalesi bütçesinden %20 tasarruf yapılması amaçlandı:

• Gelir yönetimi
• Sosyal güvenlik entegrasyonu
• Merkezi nüfus idaresi sistemi (Mernis)
• Türkiye Bankalar Birliği
• Muhasebat genel müdürlüğü
• Turksat projesi
• E-devlet yapısı
• Türkiye Cumhuriyeti tıbbi cihazlar ve ilaçlar veritabanı.

EKAP sistemine üye olmak zorunlu olmasa da, EKAP üzerinden yapılan ihale başvuruları muazzam bir artış göstermiştir.

Kanun Kapsamındaki Sözleşmeler

4735 sayılı kanunda kamu ihale kuralları aşağıdaki sözleşmeleri kapsamaktadır:

• Ürünlerin alım veya üretimi için standart sözleşmeler. Uygulamanın istikrarını sağlamak için sözleşmeler Resmi Gazete’de yayınlanmak zorundadır.
• Müdürlükler tarafından hazırlanan sözleşmeler, standart sözleşme hükümleri baz alınarak hazırlanır.
• İnşaat işlerine ilişkin işler ve mal ve hizmet alımı götürü ücret üzerinden hesaplanır (4735 sayılı kanun madde 6)
• Atipik (tipik olmayan) inşaat sözleşmeler (inşaat işine bağlı olarak)

İmtiyazlar

İmtiyaz sözleşmeleri herhangi bir kanun veya yönetmelikte tanımlanmamıştır. Bununla birlikte, kabul edilen tanımına göre; imtiyaz sözleşmeleri, idare ve özel kişiler arasında belirli bir zaman diliminde belirli bir hizmet için karşılıklı güven ilişkisine dayanan, gelir ve gideri özel kişiye ait olan sözleşmelerdir.

Proaktif Hukuk Bürosu Olarak Kamu İhale Hukuku

Büromuz bünyesinde bulunan avukatlar arasından Kamu İhalesi Hukuku alanında ihtisas yapmış avukatlar, bu alanda yıllardır faaliyet gösteren avukatlar ve tecrübeli avukatlar yer almaktadır.

İhale Avukatı olarak gerek istanbul’da, gerek ülke, gerekse uluslararası alanda görev yapan avukatlarımız, müvekkillerimize gerekli her türlü bilgi ve desteği sunmakta, yüksek oranda olumlu sonuç almaktadırlar.

İhaleleri takiben, ihale sonucuna itiraz bakımından da gerekli hizmetler verilmektedir.