İpotek Nedir? Taşınmaz Rehni ve Hukuki Koruma Rehberi

İpotek, bir alacağın taşınmaz mal üzerinden güvence altına alınması amacıyla kurulan sınırlı ayni bir haktır. İpotek, rehinli alacaklıya öncelikli alacak hakkı sağlar ve diğer mutlak haklar gibi herkese karşı ileri sürülebilir.

İpotek ve Alacağa Bağlılığı

İpotek, alacağa bağlı bir haktır. Bu, ipoteğin paraya çevrilmesinde geçerli bir alacağın mevcut olmasının zorunlu olduğu anlamına gelir.

• Alacak mevcut değilse, tescil edilmiş ipotek alacaklıya güvence sağlamaz.

• Rehinli alacaklı, ipotek hakkını kullanmak için alacağını ispat etmelidir.

• Limit ipoteğinde, rehin hakkı yalnızca mevcut ve ispat edilen alacak için geçerlidir.

İpotek ve Kişisel Sorumluluk

İpotekle güvence altına alınmış alacak ödenmediğinde:

• Rehinli alacaklı, öncelikle taşınmazı paraya çevirme yoluna başvurur.

• Elde edilen meblağ alacağı karşılamazsa, borçlunun diğer malvarlığına başvurulabilir.

• İstisnai durum: Rehinle teminat altına alınan alacak, bir kambiyo senedine de bağlıysa, alacaklı rehnin paraya çevrilmesinden önce kambiyo yollarına başvurabilir.

Borçlu Kendi Taşınmazını Teminat Gösterirse

• Borçlu, kendi taşınmazını ipotek olarak gösterirse, kişisel sorumluluk ile taşınmaz sorumluluğu birleşir.

• İpotek konusu taşınmazın, borçlunun mülkiyetinde olması gerekmez; üçüncü kişiler de kendi taşınmazları üzerinden başkasının borcunu teminat gösterebilir.

Borçtan Kişisel Olarak Sorumlu Olmayan İpotekli Taşınmaz

• Taşınmaz malikinin borçtan şahsen sorumlu olmaması durumunda, ipotekli alacağın muacceliyeti, malik ve borçluya yapılan ihbar ile gerçekleşir.

• Malik veya borçluya ihbar yapılmadan, alacak muaccel olmaz.

İpotekli Taşınmaz El Değiştirirse

• Borçtan şahsen sorumlu olmayan yeni malik, taşınmazı tek taraflı olarak ipotek yükünden kurtarabilir.

• Şartlar:

  1. Yeni malik borçtan sorumlu olmamalı.

  2. Taşınmaz üzerinde rehin hakları mevcut olmalı.

  3. Rehin hakları taşınmaz değerini aşmalı.

  4. Rehnin paraya çevrilmesi talep edilmemiş olmalı.

İpotekli Taşınmazın Korunması İçin Yapılan Masraflar

• Alacaklı, taşınmazı korumak için yaptığı zorunlu masraflar ve sigorta primleri için ipotekten yararlanabilir.

• Bu masraflar, tescile gerek olmaksızın ipotek teminatı kapsamında değerlendirilir.

• Alacaklı, vekaletsiz iş gören gibi hareket ederek bu teminattan faydalanabilir.

Tablo: İpotek ve Temel Özellikleri

SSS: İpotek Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

1. İpotek nedir?

   • Alacağın taşınmaz üzerinden güvence altına alınmasıdır.

2. İpotek hangi alacaklar için kurulabilir?

   • Mevcut, doğacak veya olası alacaklar için ipotek kurulabilir.

3. Alacağa bağlılık ne demektir?

   • İpotek hakkı, geçerli bir alacak olmadan kullanılamaz.

4. Borçlu kendi taşınmazını ipotek gösterirse ne olur?

   • Kişisel sorumluluk ile taşınmaz sorumluluğu birleşir.

5. Üçüncü kişinin taşınmazı ipotek olabilir mi?

   • Evet, üçüncü kişiler başkasının borcunu teminat gösterebilir.

6. İpotekli taşınmaz el değiştirirse ne olur?

   • Yeni malik, belirli şartlarla taşınmazı ipotek yükünden kurtarabilir.

7. Borçtan sorumlu olmayan yeni malik ihbar almazsa ne olur?

   • Alacak muaccel olmaz ve takip yapılamaz.

8. İpotekli taşınmaz korunması için yapılan masraflar teminata dahil mi?

   • Evet, alacaklı masrafları ipotek teminatından karşılayabilir.

9. İpotek ile kişisel takip arasındaki fark nedir?

   • Öncelikle taşınmazdan takip edilir, yetersizse borçlunun diğer malvarlığına başvurulur.

10. İpotek tescil edilmezse geçerli olur mu?

    • İpotek hakkı, taşınmaz siciline tescil edilmeden üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.

11. İpotek limiti nedir?

    • Limit ipoteklerde, rehin hakkı sadece ispat edilen alacak tutarı için geçerlidir.

12. Rehinli alacaklı sigorta priminden yararlanabilir mi?

    • Evet, zorunlu masraflar ipotekten teminata dahil edilir.

13. İpotek ve taşınmazın değeri arasında ilişki nedir?

    • Rehin hakları taşınmaz değerini aşarsa, yeni malik yükten kurtulabilir.

14. Kambiyo senedi ile ipotek ilişkisi nedir?

    • Kambiyo senedine bağlı alacakta, rehnin paraya çevrilmesinden önce kambiyo yollarına başvurulabilir.

15. İpotekli taşınmazın korunması kim tarafından sağlanır?

    • Alacaklı, gerekli masrafları yaparak taşınmazı korur ve ipotekten faydalanır.

Proaktif Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak 26 yıllık deneyim ve uzman avukat kadromuzla tüm hukuki prosedürlerinizde sağlıklı çözümlere kavuşmanız için yanınızdayız.Sizlerde alanında uzman avukat kadromuzla tanışmak ve bizlerden destek almak isterseniz iletişime geçebilirsiniz.