Kapora veya pey akçesi sözleşme yapılacağı zaman tarafların birbirlerine bağlılıklarını yani sözleşmede ki tarafların ciddiyetinin gösteren ,bir tarafın diğer tarafa ödediği parayı ifade eder.
Başka bir şekilde tanımlamak gerekirse;kapora, alıcının bir mal veya hizmeti satıcıdan alınması işlemini garanti altına almak istediği durumda alıcının, satıcıya satın almak istediği mal veya hizmet bedelinin bir miktarı olarak ödediği meblağa denilmektedir.
Kapora alıcı tarafın cayması durumunda satıcı tarafın mağduriyetinin engelleyen bir kurumdur.Kapora kesin sözleşme yapılmadan önce verilir.
Daha sonra kesin sözleşme yapıldıktan sonra bu kapora miktarı kesin sözleşmede ki satış bedelinden düşülerek satış gerçekleştirilir.
Sonuç olarak;kapora ya da pey akçesi dediğimiz kurum alıcı ile satıcı arasında yapılan alıcı tarafın ciddiyetini göstermek amcıyla satıcıya ödediği meblağdır.
Bir gayrimenkul alımında kapora verilecekse öncelikle yahut bir taşınmaz satışı olacaksa tapu ve belediye kayıtlarına bakmakta fayda vardır.
Yapılan incelemeler sonucunda herhangi bir haciz işlemi,ipotek,imara aykırılık gibi bir durum söz konusu ise kapora verilmeden mal sahibi ile bu hususlar giderilmesi gerekmektedir.Mal sahibi tarafından bu sorunlar giderildiği takdirde kapora ödemesi satıcıya verilmelidir.
Ödenek olan kapora genel olarak satım bedelinin yüzde 5 inden fazla olmaması yerindedir.
Alım satım işleminde verilecek olan kapora için satım için belirlenen bedel tam belirtilmeli ve bunun üzerinden bir kapora belirlenmelidir.Kapora satıcıya bizzat kendisine verilmelidir.Emlakçı üzerinden gerçekleştirilen işlemlerde emlakçıya verilir kapora.
Kapora Ne Kadar Verilir?
Kapora işlemi satıcı ve alıcı arasında ki satım sözleşmesinin ciddiyetinin belirleyen bir meblağ üzerinde anlaşılarak yapılan bir kurumdur.Kapora bedeli yapılacak olan satış işleminde ki satım bedeline göre değişiklik gösterecektir.
Kapora 1000 tl de olabilir 10000 tl de olabilecektir.Genel olarak az önce de belirttiğimiz gibi kapora miktarı satım bedelinin yüzde 5 olarak verildiği görülmektedir.Ancak bu yüzde yasal bir yüzde olmamakla birlikte genel olarak verilen bir kapora miktarıdır.
Kapora satıcı ile alıcı arasında belirledikleri bir meblağ olarak görülür.İsterlerse taraflar kendileri arasında kapora sözleşmesi adında bir sözleşme imzalayabilirler.
Ancak bu sözleşme satış sözleşmesi değildir.Bu kesin satış sözleşmesi öncesinde alıcının satım konusu malı almakta ciddiyetini gösteren bir sözleşme olacaktır.
Kapora iadesi dediğimizde verilen kaporanın alıcı tarafa geri verilmesi anlaşılmaktadır. Kapora iadesi sadece satıcı tarafın söz konusu satıştan vazgeçtiği durumlarda söz konusu olacaktır.
Buradan anlaşılacak olan eğer alıcı satıştan vazgeçerse kaporayı geri alamayacağıdır.Sadece satıcı tarafın satıştan vazgeçtiği,satım işleminden caydığı durumlarda kapora geri alınabilecektir.
Ancak taraflar kendileri arasında kapora sözleşmesinde her iki tarafında kaporayı geri alabileceğini kararlaştırmış ise bu kendi aralarında yapmış oldukları anlaşma gereği alıcı tarafta kapora alabilecektir.
Burada sözleşme olmadığı durumda alıcının kapora alamamasında ki amaç,satıcı eğer alıcının sözüne güveni itibari ile diğer alıcıları bertaraf etmiş olabilir.
Böylelikle diğer alıcılar ortadan kalktığı gibi satım amacıyla kapora verildiği halde malı almayan alıcı nedeniyle bir zararı meydana gelebilir.Sonuç olarak eğer bir kapora sözleşmesinde belirtildiği takdirde alıcı kapora bedelinin geri alabilirken,aksi belirtilmedikçe ve böyle bir sözleşme yapılmadıkça alıcı taraf kapora bedelini geri alamayacaktır.
Kapora İadesi ile İlgili Yargıtay Kararları
Yargıtay kararlarına baktığımızda öncelikle bir kapora sözleşmesi olup olmadığına bakmakta ve ona göre bir karara varmaktadır.Eğer kapora sözleşmesinde alıcının da kopara bedelini alabileceği kararlaştırılmış ise alıcı bu bedeli alabilir.Ancak bir sözleşme olmadığı takdirde de satıcı satıştan kendisi vazgeçtiği durumlarda kapora alıcıya geri verilir.Fakat eğer alıcı olan taraf sözleşmeden yani satıştan vazgeçerse artık alıcı kapora bedelinin geri alamayacaktır.Bununla ilgili çeşitli yargıtay kararları vardır.Aşağıda ki linklerde bu konu ile ilgili Yargıtay kararlarını bulabilirsiniz.
