Göçmen Kaçakçılığı Suçu Nedir?
Göçmen kaçakçılığı suçu uluslar arası suçlar kısmında belirtilmiş olup, soykırım ve insanlığa karşı suçlar bölümünde düzenlenmiştir.Bu suçla korunan değer ulusal kamu düzenidir..Aynı zamanda bu suç ile birlikte göçmenlerin vücut bütünlükleri ve malvarlığı değerleri de korunur. Göçmen kaçakçılığı suçunda kişilerin rızası söz konusu olsa dahi kişilerin insan onuru ile bağdaşmayacak biçimde hürriyetlerinin sınırlanmasının hukuken bir geçerli kabul edilemez.
Göçmen kaçakçılığı suçunun, işlenmesi için özel faillik aranmadığı için bu suçun faili herkes olabilir ve bu suç herkes tarafından işlenebilen bir suçtur. Bu kapsamda suçun kanuni tanımında ki fiilleri gerçekleştirmiş olan her kimse fail olarak anılmaktadır.
Göçmen kaçakçılığı suçunun konusu göçmenlerden oluşur. Suçun mağdurunun göçmenler mi toplum düzeni mi olduğu konusunda doktrinde görüş birliği yoktur. Yargıtay göçmenlerin suçun mağduru değil konusu olduğunu söyler.Bu yüzden suçun konusu göçmenler mağduru ise toplum demek en doğru ifade olacaktır.
Göçmen Kaçakçılığı Suçunun İşleniş Şekilleri Nasıl Olabilir?
Göçmen kaçakçılığı suçu maddi menfaatler kazanmak amacıyla, kanuna uymayan yollardan bir yabancıyı ülkeye sokmak, ülkede kalmasını sağlamak veya Türk vatandaşı veya yabancıyı yurt dışına çıkartmak fiilleriyle gerçekleşir.Göçmen kaçakçılığı suçu seçimlik hareketli bir suç olarak karşımıza çıkar.Genelde icrai şekilde işlenen göçmen kaçakçılığı suçu, gümrük görevlisinin geçişlere göz yumması gibi ihmali bir davranışla da işlenebilecektir.
Ancak bu suçta ihmale ilişkin özel bir düzenleme olmadığı için gümrük görevlisinin göz yumma hareketinin icrai hareketle işlenen bu suça ihmali hareketle iştirak olduğu kabul edilebilir.
Bu suçun işlenebilmesi için yapılacak fiil unsuru kapsamındaki hareketlere örnek verirsek; sahte belgelerle giriş çıkış yapılması,sınırdaki nehirlerden yüzerek veya botla ülkeden çıkılması, kamyon gibi ulaşım araçlarında saklanılarak giriş çıkış yapılması gibi hareketlerdir.
Yabancıyı ülkeye sokmak seçimlik hareketi
Yabancının ülkede kalmasına olanak sağlamak seçimlik hareketi
Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkân sağlamak seçimlik hareketi
Göçmen kaçakçılığı kasten işlenebilen suçlardan olup, taksirli hali kanunda belirtilmemiştir. Genel kast ile birlikte göçmen kaçakçılığı suçunun suçlu tarafından doğrudan veya dolaylı olarak maddi menfaat kazanmak için işlenmesi gerekir.
Ayrıca kararlaştırılan menfaatin elde edilememesi suçun oluşumu bakımından önemli bir husus değildir.
Mutlaka maddi menfaat gerekir bu suçun oluşması için.Manevi menfaatlerle kişinin yakınlarına yardım eden fail kişisi bakımından da manevi unsurun oluşmadığı kabul edilecektir.
Göçmen Kaçakçılığı suçunda kişi üzerinde tasarruf edebileceği bir hakkına ilişkin rıza gösteriyorsa suçun hukuka aykırılığı kalkmış olacaktır.Ancak göçmen kaçakçılığında mağdurun rızası fiili hukuka uygun hale getirmeyecektir. Çünkü mağdurun rızasının olması suçun bir unsurudur suç oluşması için engel değildir. Rıza yoksa da diğer artları varsa insan ticareti suçu gündeme gelebilecektir.
Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?
Suçun onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi halinde verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar arttırılır
Suçun mağdurların hayatı bakımından bir tehlike oluşturması,
Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek cezalar yarı oranında arttırılır.
Göçmen Kaçakçılığı suçunun takibi şikâyete bağlı değildir ve resen yapılan bir suçtur.Suçun işlendiği yer mahkemesi yetkili mahkemedir.Eğer ki yabancı Türkiye’ye sokuluyorsa girişin yapıldığı yer,yabancı çıkartılıyorsa çıkışın yapıldığı yer mahkemesi yetkili mahkeme olacaktır. Bu göçmenlerin nereden girip çıktığı tespit edilemediği takdirde ilk usuli işlemin yapıldığı yer mahkemesi yetkili mahkeme olacaktır.
Görevli mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemeleri olacaktır. Suça ilişkin dava zaman aşımı süresi ise 15 yıl olarak belirlenmiştir.
