Kadastro Nedir?
Ülke sınırları içerisinde yer alan taşınmazları tespit ederek, haritada sınırlarını belirlemek suretiyle bu tespit edilen taşınmazların hukuki statülerini belirlemek suretiyle Türk Medeni Kanunu uyarınca ilgili tapu sicil defterine sicil kaydının düşmesi işlemlerinin bütünü kadastro faaliyeti içerisine girmektedir. Kadastrolama faaliyetinin amacı, taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkı üzerindeki devlet güvencesi artırmaktır. Günümüz Türkiye Cumhuriyetinde kadastro faaliyetleri 3402 sayılı Kadastro Kanunu çerçevesi ve sınırları içerisinde yürütülmektedir.
Kadastro Çalışmalarını Kim Yapar?
3402 sayılı Kadastro Kanunu gereğince kadastro faaliyeti kanunda belirtilen ekipler tarafından gerçekleştirilir. Aleniyet esasına dayalı bu kadastro çalışmalarında hak sahipleri hazır bulunarak, belge ibraz edebilir ve tanık gösterebilirler.
Kadastro Ekibi ve Kadastro Komisyonu
Kadastro ekibi, Kadastro Kanunu madde 3/1’e göre;
Kadastro komisyonu, Kadastro Kanunu madde3. fıkra8’e göre;
Kadastro Komisyonuna İtiraz
Kadastro tespitine ilişkin kadastro komisyonuna itiraz Kadastro Kanunu madde 9’da düzenlenmiş olup, ilgili kanun maddesince;
Kadastro faaliyetleri neticesinde hak kaybına uğradığını iddia eden hak sahiplerinin komisyona itiraz ve sonrasındaki itiraza ilişkin dava yollarını etkin kullanabilmeleri için gayrimenkul hukuku alanında tecrübeli avukatlara danışmaları, hukuk bürolarına vekalet vermek suretiyle haklarını alanında uzman avukatlara bırakmaları gerekmektedir. Bu hukuk büroları sayesinde hak sahipleri hak ve menfaat kaybını önlemiş olacaklardır.
Kadastro Komisyonuna Yapılan İtirazın İncelenmesi
Kadastro komisyonunun itirazları incelemesi Kadastro Kanunu madde 10’da düzenlenmiş olup, ilgili kanun maddesi gereğince komisyon itirazın ulaştığı tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde ya da gerekçe göstermek şartıyla kadastro faaliyetinin tamamlanmasına kadar bu itirazı incelemek zorundadır. Bu inceleme sonucunda eksi tespit belgesi yerine, yeni bir tespit tutanağı düzenlenerek hak sahibi belirtilir. Gerektiği takdirde komisyon bilirkişilere veya muhtarların bilgisine başvurabilir. Komisyonun alacağı karar tam üye sayısı üzerinden oy çokluğu ile alınmalıdır. Eğer ki komisyon tarafından sonuca varılamaz ise sonuç, kadastro mahkemesinin kanunlar çerçevesindeki takdirine bırakılır.
Kadastro Tespitine İtirazda Dava Yolları
Kadastro Kanunu Madde 10’a Dayanan Dava Yolu
Kadastro tespitinden sonra, tespitin askıya asmak suretiyle ilanı gerekmektedir. Bu askı cetvelleri kadastro müdüriyetinde ve muhtarlıklarda 30 gün süre ile yayınlanır. Kadastro tespitinin 30 günlük süre içindeki askıda ilan sürecinde Kadastro Kanunu madde 10’a dayanarak açılan itiraz davalarının birtakım şartları bulunmaktadır. Bu şartlar;
Askı İlan Süresi İçinde İtiraz Yoluyla Başvurulan Davalar
Askı ilanı yapılan kadastro tespitine, 30 günlük ilan süresi içinde bu tespite ilişkin itiraz dilekçe vermek suretiyle Kadastro Mahkemesine dava açarak yapılabilir. Bu 30 günlük ilan süresi içinde itiraz yapılmayan tutanaklar kesinleşir.
Kesinleşen kadastro tutanaklarına ilişkin itirazlar ise genel mahkemelere açılacak dava yoluyla gerçekleşebilir.
Kadastro Tespitinde Hakdüşürücü Süre
Askı ilanında yapılmayan itirazla kesinleşen kadastro tespitlerine ilişkin genel mahkemelerde açılacak itiraz davalarında hakdüşürücü süre 10 yıldır. Ancak bu süre devleti bağlamamaktadır. Devlet gücünü bünyesinde bulunduran idare kurum ve kuruluşları bu hakdüşürücü süreden etkilenmemektedir.