Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Uzlaşma Şartı

Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Uzlaşma Şartı

Kamulaştırmasız El Atma Davası Nedir?

 Kamulaştırmasız el atma dediğimizde haksız fiil olarak nitelendirdiğimiz ve kamulaştırma yapılmadan el koyma suretiyle yapılan ve en temel insan haklarından olan mülkiyet hakkının idare tarafından müdahale edilmesi durumunda ilgili taşınmazın bedelinin kamu kurumunca malikine ödenmesi şeklinde tanımlanabilir.

 Kamulaştırmasız el atma denildiğinde idare bunu  taşınmaza fiilen el atarak yapabileceği gibi   taşınmazın imar planında yeşil alan,okul,hastane,yol, vb. olarak ayrılması suretiyle de yapabilir.

Yargıtay,’’ Bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el atılıp tamamen yahut kısmen kullanılmasına mani olunması ile imar uygulaması sonucu o kişinin mülkiyetinde olan taşınmaza hukuken kullanmaya engel sınırlamalar getirilmesi arasında sonucu itibarıyla herhangi bir fark bulunmamakta her ikisi de anlam olarak kişinin mülkiyet hakkının sınırlandırılması anlamında aynı sonucu doğurmaktadır…” diyerek hukuken el atma ve fiilen el atma arasında bir fark bulunmadığını belirtmiştir.

  Anayasada ‘’herhangi bir dayanağı bulunmayan ve haksız fiil olarak da belirtilen kamulaştırmasız el koyma’’ c diyerek her iki eylemin de kamulaştırmasız el atma olduğu ve haksız fiil sayılması gerektiği belirtilmiştir.

Kamulaştırmasız El Atmada Görevli Mahkeme Neresidir?

 Bu zaman ki yasal düzenlemelere kadar hukuki el atmadan oluşan tazminat davalarına adli Yargıda mı idari yargıda mı bakılacağı konusunda uygulamada bir netlik bulunmamaktaydı.. Yargıtayın görev itirazı yönünden temyiz edilen davalarda genel olarak Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunda dair kararları vardır.  

Kamulaştırmasız El Atmalarda Uygulanacak Harçlar ve Vekalet Ücreti Ne Kadardır?

 Yeni getirilen fıkra ile, kamulaştırmasız el atma davaları yanlış şekilde sınıflandırmadan kurtularak tespit davası haline dönüşür ve eda davasında çıkan nispi vekalet ücretlerini ve dava harçları maktu hale gelir.

“Bu madde bakımından açılan davalarda ise mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri bedel tespiti davalarında belirlenen şekilde maktu olarak belirlenecektir” denilir. Aynı zamanda ‘’ Bu maddede belirtilen  hükümler karara bağlanmamış veya kararı kesinleşmemiş tüm davalara uygulanacaktır.” denilmektedir.

 HMK hükümlerine bakıldığında davanın tarafı adına hükmedilen bu vekalet ücretinin, davanın sonucunda hüküm altına alınmak koşulu ile,bir kazanılmış hak olacağı ortadadır.

Kamulaştırmasız El Atma Tazminatlarının Ödenme Usulü Nasıl Olur?

Yapılan yeni düzenleme ile belediye ve il özel idareleri için, bütçe gelirlerinin yüzde ikisi, diğer idareler için de bütçe giderlerinin yüzde ikisi, yapılacak tazminat ödemelerinde kullanılır.Bu yapılan bütçeler kesinleşmiş alacakları karşılayamazsa,söz konusu idareler gelecek yıllara etkili şekilde taksitlendirme yapabilirler.Söz konusu taksitlendirmelerde ise taksit süresince kanuni faiz ödenir.

Kamulaştırılmasız El Atmada Uzlaşma Şartları Nelerdir?

 Kamulaştırma Kanununun geçici 6.maddesine baktığımızda uzlaşmanın sadece fiilen el atılan taşınmazlar için dava şartı olduğu belirtilmiş ve hukuki el atmanın düzenlendiği geçici maddede ise böyle bir şarttan bahsedilmemiştir.

Kanun koyucu, imar planlarından kaynaklanan el atmalar için de uzlaşma şartını dava şartı olarak isteseydi bunu belirttirdi.

Dava Şartı Olarak Uzlaşma Zorunluluğu Ne Anlam İfade Eder?

Değişiklikten önce de uzlaşma yoluna gidilmesi kabul edilmiş olsa da bir dava şartı olarak kabul edilmemişti.

Uzlaşma sürecinde idare tarafından yapılacak olan taşınmaz malikine yapılacak teklif sıralaması tümüyle değiştirilmiştir.

Uzlaşma aşamasında  trampa,nakdi ödeme, idareye ait sınırlı ayni hak tanınması veya imar hakkı tanınması şeklinde tanımlanan takdir yetkisi kaldırılmış olmakla birlikte nakdi ödeme diğer tüm olasılıkların mümkün olmaması durumunda yapılabilir. Yapılan değişiklik istisnayı kural haline getirmiştir.


Bu Makaleyi Paylaş