Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesi her şahsın özel ve aile yaşantısına ve haberleşmesine saygı gösterilmesi gerektiğini ve bu hakkın ancak milli güvenlik, kamu huzuru, ülkenin iktisadi refahı, düzenin korunmasını zorunlu kıldığı ölçüde kanunun izin verdiği derecede sınırlandırılabileceğini belirtmiştir. AİHS ile uluslararası hukuk alanında güvence altına alınan kişinin mahremiyeti, Türk Ceza Kanunu 134. maddesinde düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal suçunda korunan hukuki değeri oluşturur. TCK madde 134. özel hayatın gizliliğini ihlal edene hapis cezası öngörerek, kişinin mahremiyetine hukuk güvenliği sağlamış olur.

 TCK MADDE 134 - (1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, “bir yıldan üç yıla kadar hapis” cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, “verilecek ceza bir kat artırılır”.

(2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

Sosyal bir varlık olan insan toplum içinde var olmaya mahkumdur. Bundan dolayıdır ki kişinin tüm yaşam katmanları ilgili kanun maddemizce korunmaz. Kişinin sadece gizli kalmasını istediği yaşam alanı korunur. Kişinin bu gizli kalmasını istediği yaşam alanı kişisel faaliyetlerinin diğer kimseler tarafından bilinmemesini istediği noktada başlar.

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu seçimlik hareketli bir suçtur. Yani herhangi bir fiil bu suç tipinin oluşması için yeterlidir. Ancak bu fiilin kast ile yani failin işlediği fiilin sonuçlarının farkında olarak, bilerek ve isteyerek işlemesi gerekmektedir.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunun Nitelikli Hali

TCK madde 134’ün 2. fıkrasında özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun daha fazla cezayı gerektiren hali düzenlenmiştir. BU daha fazla cezayı gerektiren hal için suçun faili, özel hayatın gizlilik alanına dair görüntü ve ses kayıtlarını hukuka aykırı biçimde ifşa etmelidir. Burada önemli olan ses ve görüntülerin ifşaya elverişli araçlarla kişinin özel hayatındaki gizli kalmasını istediği alanı açığa vurulması yeterlidir. Üçüncü kişilerin bu ifşadan haber alıp almamalarının yani görüntü ve ses kayıtlarının içeriği hakkında bilgi sahibi olmalarına gerek yoktur. Fail tarafından elverişli araçlarla ifşa yeterlidir. Diğer önemli bir nokta bu ifşanın hukuka uygunluk nedenlerinden herhangi birini taşımaması gerektiğidir.

Eğer fail, kişinin özel yaşamında gizli kalmasını istediği alanın ses ve görüntülerinin hem kaydını alır hem de ifşa ederse, TCK 134/1 ve 134/2 uyarınca ayrı ayrı ceza alır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunun Cezası

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezası, ilgili kanun maddesinde iki ayrı fıkrada düzenlenmiştir. Bu iki ayrı düzenlemeye göre TCK 134/1’in ilk cümlesinde yer alan suçun basit halini işlerse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.  Eğer ki fail suçun basit halini işlerken aynı zamanda ses ve görüntü de kaydederse 1 yıldan 3 yıla kadar öngörülen hapis cezası bir kat artırılır.

Bu suçumuzun ilgili kanunun 2. fıkrasında yer alan nitelikli halinin işlenmesi halinde yani kaydedilen ses ve görüntülerin ifşası halinde, fail için ceza 2 yıl ile 5 yıl arasında öngörülmüştür.

Özel Hayatın Gizliliği Suçunun Şikayeti ve Şikayet Süresi

TCK madde 139. uyarınca bu suçumuzun her türlü hali şikayete tabi olup, mağdur ihbarda bulunmadıkça savcılık tarafından soruşturma ve kovuşturma yapılamayacaktır. Şikayet içi başvuru süresi, failin suçu oluşturan fiili işlemesinden itibaren 6 aydır. Fail, mağdur tarafından bilinmiyorsa, mağdurun failin kim olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 6 aylık süre işlemeye başlar.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Örnekleri

Son dönem Yargıtay kararlarında yer alan özel hayatın gizliliğini ihlali adına örnekler;

  • Failin, mağdurun yatak odası penceresinden gözetleme eylemini gerçekleştirmek suretiyle özel hayatın ihlali suçunu oluşturması.
  • Fail tarafından, mağdurun sutyensiz ve yarı çıplak fotoğraflarının facebook hesabından yayınlanması suretiyle  özel hayatın ihlali suçunu oluşturması.
  • Mağdurun rızası ile gönderdiği çıplak fotoğraflarının flash diske kaydedilip, fail tarafından mağdurun babasına verilmesi yoluyla ifşanın özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturması.

Bu Makaleyi Paylaş