İlk olarak patentin hükümsüzlüğü ne demektir bunun cevabını vermek gerekmektedir. Patentin hükümsüzlüğü, ilgililerin talebi üzerine başlatılan hukuki süreç neticesinde patentin kayıtlı olduğu sicilinden silinmesini ifade etmektedir.
Patentin hükümsüzlüğü hukuki müessesesi 551 sayılı PATENT HAKLARININ KORUNMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME’nin 9. kısmında düzenlenmiştir. Düzenlenen bu kısımda patentin hükümsüzlüğü davası açabilmek için gerekli haller sayılmıştır. Bu hallerin varlığı halinde durumdan zarar gören ilgililer patentin hükümsüzlüğü için dava yoluna başvurabileceklerdir.
Patentin hükümsüzlüğü davasına imkan veren patentin hükümsüzlük halleri ilgili KHK’nın 129. maddesinde sayılmıştır. Bu maddeye göre,
Patent konusunun, kanunda sayılan patent verilebilirlik şartlarını taşımaması halinde ve bu durumun ispatı dahilinde,
Buluşun, buluş konusunun alakalı olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlandığı ispat edilmişse,
Patent konusunun başvuru kapsamının dışına çıktığı hallerde ve 45 ile 12. maddeye dayanan başvuru kapsamlarının da aşılması hallerinde,
Patent sahibinin 11. maddede belirtilen patent isteme hakkının olmadığı ispat edilmişse,
bu hallerden zarar görenler bu durumları ispat etmek şartıyla patentin hükümsüzlüğünü ve sicilden iptalini mahkemeden talep edebilecektir.
Patentin iptaline ancak mahkeme karar verebilir. Başka yollardan patentin hükümsüzlüğü talep edilemez. O yüzdendir ki hukuki bir süreç olan bu vaziyette profesyonel bir destek almak şarttır. Nedir bu profesyonel destek?
İlgili hukuk alanında uzmanlaşmış ve kanunun aradığı ispat şartını gerekli ispat araçları olan delilleri bir araya getirip, mahkemenin değerlendirmesine sunarak başarıya ulaşacak bir avukata süreci emanet etmek demektir bu profesyonel destek.
Patentin hükümsüzlüğü davası uygulamada patentin iptali olarak da anılmaktadır. Patentin hükümsüzlüğü davasını kimlerin açabileceğini ilgili K.H.K’nın 130. maddesinde görebilmekteyiz. Bu maddeye göre patentin hükümsüzlüğü davasını zarar gören kişiler ve cumhuriyet savcıları açabilecektir. Eğer ilgili remi makamların bu konuda talepleri olursa cumhuriyet savcıları aracılığıyla bu talepleri sonuç bulabilecektir.
Bu kişilerin yanı sıra patenti kendi adına tescil ettiren kişilerde patentin hükümsüzlüğü davası açabilecektir.
Patentin hükümsüzlüğü, bir diğer adıyla patentin iptali davası davanın açıldığı esnada patent sicil kaydında iptal edilmek istenen patent kimin adına kayıtlıysa ona karşı açılır.
Eğer patent birden fazla kişi adına kayıtlı ise dava hepsine karşı açılacaktır. Bu davada patentin adına kayıtlı olduğu kendisine dava açılan kişiler zorunlu dava arkadaşı olarak yer alacaktır ve bu hukuki müessesin sonuçları hüküm sürecektir.
Bu dava ilgili tarafından koruma süresinin içerisinde istenildiği zaman açılabilecektir. Ancak kanun maddesi ilgili sürenin tamamlanmasını takiben 5 yıl içerisinde bu davanın açılabileceğini 5 yıl geçmesiyle bu dava hakkının düşeceğini söylemektedir.
Dava sonucunda mahkemenin patentin hükümsüzlüğüne dair kararı geçmişe dönük olacaktır ve geçmişe de etki edecektir. Yani, patente veya patentin başvurusu ilgili KHK ile sağlanan koruma bu hükümsüzlük kararı ile hiç doğmamış sayılır.
Bu etkinin yanı sıra mahkemenin vereceği hükümsüzlük kararı kesin nitelik taşıyan bir karar olup, herkese karşı hüküm doğuracaktır.
