Ticari Davalar Nelerdir?
Türk Ticaret Kanunu 4.maddesinde temel ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerini düzenlemiştir. Ancak ticari davalar ilgili maddede sayılanlardan ibaret değildir. Öte yandan her ticari iş ticari davanın konusunu oluşturmamaktadır. Ticari davanın konusu tespit edilirken ticari iş kavramından ziyade tacir ve ticari işletme kavramları üzerinden hareket edilir.
Ticari Davalar Kaça Ayrılır?
Ticaret hukukuna ait uyuşmazlıkların çözümü için uygulanacak dava yollarını üç ana başlık altında toplayabiliriz. Bunlar;
Mutlak Ticari Davalar
Türk Ticaret Kanunu 4/1’in 1-6 bentlerinde sayılan hususlar tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari davanın konusunu oluştururlar.
a. Ticaret Kanunundan Doğan Davalar
Ticaret Kanununda düzenlenmiş olan tüm konularda, tarafların tacir sıfatına veya tacir işletmesi sıfatına bakmaksızın, çıkan uyuşmazlıklar mutlak ticari dava statüsündedir.
b. Medenin Kanundan Doğan Davalar
Türk Medeni Kanunu 962-969 maddelerinde düzenlenen taşınır rehini mutlak ticari dava olarak kabul edilmiştir. Taşınır rehni konusunun mutlak ticari iş olarak kabul edilmesinin nedeni, bu faaliyetin ancak ticari işletme tarafından yürütülebileceği ve rehin karşılığı ödünç ilişkisinin özel hukuki uzmanlık gerektirmesidir.
c. Borçlar Kanunundan Doğan Davalar
doğan davalar mutlak ticari dava niteliğindedir.
d. Özel Hükümleri Gereği Mutlak Ticari Dava Sayılan Davalar
Davanın ticari dava sayılabilmesi için tarafların tacir veya ticari işletme olması aranmadığından, bazı özel kanunlarda belirtilen durumlar mutlak ticari dava sayılır. Özel hükümler gereği mutlak ticari dava sayılan davalar;
Nispi Ticari Davalar
Nispi ticari davalar, tarafların her ikisinin de tacir sıfatına sahip olmasından veya ticari işletme sıfatına sahip olmasından kaynaklı ve tarafların birisinin veya her ikisini de ilgilendiren uyuşmazlıklardan doğan davalardır. Nispi ticari davalar, TTK 4.maddesinin ilk fıkrasını kendisine dayanak edinen, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davalarıdır. Bir uyuşmazlık her iki tarafında ticari işletmesiyle ilgiliyse tarafların tacir sıfatlarına bakılmaksızın ticari dava ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işi sayılır. Yani ilgili kanun gereği, satım, kira, ödünç, eser, hizmet ve vekalet sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların ticari dava sayılabilmesi için uyuşmazlığın tarafların ticari işletmeleriyle ilgisi olması gerekmektedir.
Haksız fiilden doğan davaların da ticari dava sayılabilmeleri için uyuşmazlığın yine her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgisi olması gerekmektedir.
Bir Ticari İşletmeyi İlgilendiren Havale, Saklama Sözleşmesi ve Telif Haklarına İlişkin Davalar
uyuşmazlık, taraflardan sadece biri ticari işletme olduğu takdirde ticari dava ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı sayılır.
Ticari Davalar Ne Kadar Sürer?
Asliye Ticaret Mahkemelerinin dava konusu uyuşmazlıklar için hüküm verme süre ortalama 10-12 ay arasında değişmektedir.
Uyuşmazlıkların çözümü için harcanan emek ve zamandan tasarruf etmek isteyen taraflar, ticaret hukuku alanında uzmanlaşmış, derin deneyim sahibi hukuk bürolarıyla işbirliğine gitmelilerdir. Proaktif Hukuk Bürosu olarak, menfaat kaybına neden olacak hukuki ihtilafların önceden engellenmesi adına taraflara hukuk bürolarından danışmanlık hizmeti almalarını tavsiye ederiz.
Ticari Davalar Hangi Mahkemelerde Görülür?
Mahkemeler teşkilatımız içerisinde yer alan asliye mahkemeleri, asliye hukuk ve asliye ticaret olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bu ayrım iş bölümü ayrımıdır. Ticari işler ile ilgili uyuşmazlıkların görüleceği mahkeme asliye ticaret mahkemeleridir. Ancak yargı bölgesinde asliye ticaret mahkemesinin olmaması halinde, bu uyuşmazlıkların çözümü için yargı merci asliye hukuk mahkemeleri olacaktır.
