Hava yolu şirketleri hava şartları,güvenlik,uçaktaki teknik nedenler ve sair nedenlerle uçuşlarını iptal edebiliyorlar veya hava yolu şirketlerinin uçuşlarında gecikme gerçekleşebiliyor.
Tüm bu olaylar karşısında yolcuların mağduriyeti gündeme gelmektedir.Bu mağduriyetler karşısında bilet sahibinin tazminat hakkı uçusun iptal edilmesinin veya uçusun gecikmesinin sebebine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Ülkemizde bu konularla alakalı genel mevzuat Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün çıkarmış olduğu ve 01.01.2012 tarihinde yürürlüğe giren Havayolu İle Seyehat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmeliktir.
YÖNETMELİKTEN FAYDALANABİLEN UÇUŞLAR
Türk havayolu şirketlerinin yurtiçi ve yurtdışı uçuşları bu yönetmelik kapsamındadır.Yabancı havayolu şirketlerinin ise yalnızca Türkiye’deki havaalanlarından gerçekleştirdikleri uçuşlar bu yönetmelik kapsamına girecektir.
Eğer aktarmalı uçuş söz konusu ise ve bu uçuş türk firması ve yabancı bir firma tarafından müştereken gerçekleştiriliyorsa bu uçuş tek bir uçuş olarak kabul edilir.
YÖNETMELİKTEN FAYDALANABİLECEK YOLCULAR
Yolcuların bahsi geçen yönetmelikten faydalanabilmeleri için yukarıda nitelikleri sayılan uçuşlardan birinde uçuş haklarının bulunması ya da yolcunun uçuş için onaylanmış bir rezervasyonunun bulunması ve uygun zamanda uçuş için kontrole başvurması gereklidir.
ZAMANLAMA KURALI
Uçuş öncesi kontrol için başvurma süresi belirlenmemiş ise bu süre ilan edilen hareket saatinden en geç 45 dakika önce olarak kabul edilir.
UÇUŞ İPTALLERİNDE YOLCUYU GİDECEĞİ YERE ULAŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Hava yolu şirketleri iptal olan uçuşlarında uluslararası normlar gereği müsait yer bulunan diğer uçuşlarında yolcuyu gideceği yere ulaştırmak zorundadır.Eğer kendi uçuşlarında bir yer bulamaz ise yolcunun varış yerine seferi olan diğer hava yollarının uçuşlarından birinden uçuş ayırıp yolcuyu bu şekilde ulaştırmalıdır.
Uçuşu iptal olan yolcu iptalden haberdar ise bilet ücretini geri alma ve seyahatin ilk başlangıç noktasına ilk fırsatta dönmeyi sağlayacak bir dönüş uçuşunun ücretsiz sağlanmasını talep etme hakkına sahiptir.
Bilet sahibi bunun yerine,en erken fırsatta son varış yerine güzergah değişikliğinin sağlanması veya son varış yerine daha sonraki bir tarihte benzer taşıma şartları altında güzergah değişikliğinin yapılmasını talep edebilir.
Yolcu uçuş değişikliği hakkını kullandıysa ücretsiz olarak konaklama yerinde konaklama hakkına sahiptir.Ayrıca yolcunun konaklama tesisi ile havaalanı arasında ücretsiz ulaşım hakkı vardır.
HAVA YOLU ŞİRKETİNİN UÇUŞUN İPTALİ DURUMUNDA YOLCUYA TAZMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Yolcular,planlanan hareket saatinden 2 hafta ila 7 gün öncesinden iptalden haberdar edilmedikleri,kendilerine planlanan hareket saatinden en fazla 2 saat önce kalkışlarına ve son varış yerlerine planlanan varış saatinden en fazla 4 saat sonra ulaşmalarına olanak veren güzergah değişikliği teklif edilmediği sürece tazminat alma hakkına sahiptir.
Yolcular,planlanan hareket saatinden 7 günden kısa zaman öncesinde iptalden haberdar edilmedikleri ve planlanan hareket saatinden en fazla 1 saat önce ayrılmalarına ve son varış yerlerine planlanan varış saatinden en fazla 2 saat sonra ulaşmalarına olanak veren güzergah değişikliği teklif edilmediği sürece tazminat alma hakkına sahiptir.
UÇUŞUN GECİKMESİ (RÖTAR) DURUMUNDA YOLCUNUN HAKLARI
Gecikme en az 5 saat olduğunda, yolcu ,bilet ücretinin iadesini ve seyahatinin başlangıç noktasına ücretsiz götürülmesini isteme hakkına sahiptir.
Beklenen hareket saati önceden ilan edilmiş hareket saatinden sonraki gün veya günler içerisinde olduğu taktirde yolcuların barınma ve ulaşım hakkı vardır