YEDİEMİNLİK GÖREVİNİ SUİSTİMAL DİĞER BİR DEYİŞLE MUHAFAZA GÖREVİNİ KÖTÜYE KULLANMA NEDİR?
Muhafaza görevini kötüye kullanmak Türk Ceza Kanununun 289.maddesinde düzenlenmiş bir suçtur.Bu suç fail açısından yapılan gruplandırmaya göre özgü bir suçtur ; yalnızca belirli hukuki veya fiili niteliklere sahip kişilerce işlenebilir.
Bu suçun faili ,kendisine rehinli veya hacizli yahut herhangi bir sebeple el konulmuş malın resmen teslim edildiği kişidir.Bu kişiler hukuk aleminde yediemin olarak adlandırılmaktadır.
Yedieminin yükümlülükleri :
-Kendisine resmen teslim edilmiş malları saklamak, korumak ve olduğu gibi bırakmak.
-Resmi teslim işlemini gerçekleştiren yetkili organ istediğinde hacizli malı kendisine teslim edilen yerde geri vermek veya hazır etmek.
MUHAFAZA GÖREVİNİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU VE CEZASI
TCK 289’a göre koruyup saklamak üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli ya da hacizli yahut herhangi bir nedenle el konulmuş olan mal üzerinde teslim amacı dışında tasarrufta bulunan kişi hakkında 3 aydan 2 yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.Kişi bu malın sahibi ise cezasında yarısı oranında indirime gidilir.
Suça konu olan eşyayı kovuşturma başlamadan önce geri veren veya geri vermesi mümkün değilse bu eşyanın bedelini ödeyen kişinin cezasının beşte dördü indirilir.
Korunup saklanmak üzere kendisine resmi olarak teslim edilmiş rehinli veya hacizli ya da herhangi bir nedenle el konulmuş olan malın dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak kaybolmasına ya da bozulmasına sebep olan kişi adli para cezası ile cezalandırılır.
Bir suça ilişkin soruşturma ve kovuşturma çerçevesinde el konulan eşyayı amacı dışında kullanan kimse 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
MUHAFAZA GÖREVİNİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU HAKKINDA BAZI YARGITAY KARARLARI
(....) İncelenen dosyada yer alan iddianameye göre sanığa yediemin olarak teslim edilen malların muhafazası için teslimin yapıldığı adrese gidildiğinde ,haczedilen malların yerinde olmadığı belirlendiğii ve böylece sanığın muhafaza görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle kamu davası açıldığı görülmektedir.
Sanık savunmasında haczedilen bilgisayar ekranı ,kasası,klavyesi ve yazıcısını geçici süreyle tamirciye gönderdiğini ve şu anda elinde olmadığını belirtmiştir.Mahkemece bu hacizli malların aynen mevcut olduğuna dair savunmanın doğruluğu araştırılmamıştır.
Dosyada sanığın yükümlülüklerine aykırı hareket ettiği hususunda herhangi bir tespit yoktur.
Bu durumda suçun maddi unsurunun oluştuğu kabul edilemeyecektir.Mahkemece suçun teslim amacına aykırı tasarrufta bulunmaktan ibaret maddi unsurunun somut olayda gerçekleştiği kesin biçimde saptanmadan kurulan mahkumiyet hükmünün hukuka aykırı olduğu anlaşılmaktadır.
(yargıtay 4.ceza dairesi E.2011/14482 K. 2011/16983 T5.10.2011 )
(....) Sanığın iş yerinde kiracısı olup daha sonra ölmüş olan F...K…’nun,vergi borcu gerekçesiyle hacizli olup satışı da yapılamayan mallarının mirasçılarınca da reddi sebebiyle alınamaması ,yine sanığın katılan kuruma sözlü müracaatlarda da bulunması ama netice alamaması sebebiyle sanığın iş yerini boşaltmak amacıyla hacizli malları satması şeklinde gerçekleşen olayda ; sanığın eyleminin muhafaza görevini kötüye kullanma suçunu oluşturduğunun düşünülmesi halinde ,iddianame içeriği gözetildiğinde sanığa ek savunma hakkı tanınmak suretiyle atılı suçtan mahkumiyet hükmü kurulabileceği gözetilmeden ; sanığın hırsızlık suçundan beraatine ,muhafaza görevini kötüye kullanma suçu bakımından ise suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmesi suretiyle hükümde çelişki yaratılması bozmayı gerektirmiştir.
(yargıtay 2.ceza dairesi E.2013/24579 K.2014/12253 T . 06,05.2014 )
