Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu | 2025

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu nedir, cezası ne kadardır, şikâyet süresi ve zamanaşımı ne zaman dolar? 2025 güncel mevzuat ve Yargıtay kararlarıyla Proaktif Hukuk ve Danışmanlık tarafından hazırlanan kapsamlı rehberi okuyun.

Konut, insan yaşamının en özel ve dokunulmaz alanıdır. Kişinin huzur, güvenlik ve özgürlüğü, öncelikle evinde korunur. Bu nedenle konut dokunulmazlığı, Anayasa’nın 21. maddesinde temel bir hak olarak düzenlenmiş; Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 116. maddesi ile ceza hukuku kapsamında da güvence altına alınmıştır.

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu, bireyin özel yaşam alanına yönelik izinsiz müdahaleleri önler. Bu suç yalnızca “ev” ile sınırlı olmayıp, kişinin özel yaşamını sürdürdüğü tüm alanları kapsar.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu Nedir?

TCK m.116’ya göre:

• Bir kimsenin konutuna veya eklentilerine rızası olmadan girmek,
• Ya da girdikten sonra çıkmamakta ısrar etmek,

konut dokunulmazlığının ihlali suçunu oluşturur.

Bu suç kasıtla işlenebilir, taksirle işlenmesi mümkün değildir. Fail, rıza olmadığını bilerek ve isteyerek hareket etmelidir.

Konut Kavramı ve Eklentiler

Konut kavramı yalnızca “yaşanılan ev” ile sınırlı değildir. Yargıtay içtihatlarına göre konut sayılan başlıca yerler:

Suçun Unsurları

Konut dokunulmazlığının ihlali suçunun oluşabilmesi için şu unsurlar aranır:

• Maddi unsur: Failin, rızasız olarak konuta veya eklentiye girmesi ya da çıktıktan sonra kalmaya devam etmesi.
• Manevi unsur: Kast. Fail, rızanın olmadığını bilerek hareket etmelidir.
• Hukuka aykırılık unsuru: Hukuka uygunluk sebeplerinin (örneğin zorunluluk hali, mahkeme kararı, kolluk yetkisi) bulunmaması gerekir.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunun Cezası

TCK m.116’ya göre suçun temel hali:

• 6 ay – 2 yıl hapis cezası.

Bu ceza hâkim tarafından:

• Adli para cezasına çevrilebilir,
• Ertelenebilir.

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu bazı koşullarda daha ağır cezalandırılır.

Suçun Özel Görünüş Biçimleri

• Teşebbüs: Fail kapıyı açmaya çalışıp içeri girmeden yakalanırsa teşebbüs hükümleri uygulanır.
• İştirak: Suç birden fazla kişi tarafından birlikte işlenebilir.
• İçtima: Fail hem konut dokunulmazlığını ihlal edip hem de hırsızlık yaparsa iki suçtan da cezalandırılır.

Soruşturma ve Kovuşturma Süreci

1-Soruşturma evresi:

• Mağdurun şikâyeti üzerine savcılık dosya açar.
• Tarafların ifadeleri alınır.
• Kamera kayıtları, tanık beyanları gibi deliller toplanır.

2-Kovuşturma evresi:

• Savcılık yeterli şüphe görürse iddianame düzenler.
• Dava Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülür.

Yargılama Sürecinde Haklar

• Sanık açısından: Müdafi yardımı alma, delil sunma, tanık gösterme hakkı vardır.
• Mağdur açısından: Şikâyetçi olma, uzlaşmayı kabul etmeme ve tazminat talep etme hakkı vardır.
• Tutuklama: Temel hali genellikle tutuklama nedeni sayılmaz, ancak ağırlaştırıcı hallerde mümkündür.

Yargıtay Kararları

Yargıtay, konut dokunulmazlığının ihlali suçunu geniş yorumlamaktadır:

• İşyeri: İşyerine izinsiz girilmesi de suçtur.
• Apartman boşluğu ve bahçe: Konutun eklentisi sayılır.
• Kiracı – Ev sahibi: Ev sahibinin, kiracının rızası olmadan eve girmesi suçtur.

HAGB, Erteleme ve Adli Para Cezası

• HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması): Sanığın sabıkasız olması halinde uygulanabilir.
• Erteleme: 2 yıl veya altındaki hapis cezaları ertelenebilir.
• Adli para cezası: Hakim hapis cezasını para cezasına çevirebilir.

Uygulamada Konut Dokunulmazlığının İhlali

Uygulamada en sık karşılaşılan durumlar şunlardır:

• Kiracı – ev sahibi uyuşmazlıkları,
• Aile bireyleri arasında yaşanan anlaşmazlıklar,
• İşyeri ile ilgili izinsiz girişler.

Bu ihtilaflarda hem mağdurlar hem de suç isnadıyla karşılaşan kişiler açısından profesyonel hukuki destek alınması gerekir.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunu Meşrulaştıran Sebepler

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu (TCK m.116) başkasının rızası olmadan konuta, işyerine veya bunların eklentilerine girmek ya da rıza ile girilmişse çıkmamak şeklinde işlenir. Ancak her durumda fiil hukuka aykırı kabul edilmez. Bazı aykırılık sebepleri hukuken bu suçu ortadan kaldırır.

1. Mağdurun Rızası

• Konut sahibinin veya yetkili kişinin açık veya zımni rızası varsa suç oluşmaz.
• Rıza, özgür iradeyle ve bilinçli şekilde verilmelidir.
• Örneğin; ev sahibi “buyurun” diyerek içeri davet ettiğinde suçtan söz edilemez.

2. Kanunun Verdiği Yetki (Hukuka Uygunluk Nedeni)

Bazı durumlarda kanun kişilere veya görevlilere başkasının konutuna girme yetkisi tanımaktadır:

• CMK’ya göre hâkim kararıyla arama yapılması (CMK m.116 vd.).
• Suçüstü hali veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde savcı/hakim kararı olmadan kolluğun konuta girmesi.
• İcra memurlarının icra işlemleri için konuta girmesi.
  Bu hallerde görevli kişiler hukuka uygun hareket ettikleri için suç oluşmaz.

3. Meşru Müdafaa (TCK m.25/1)

Konut dokunulmazlığını ihlal eden kişiye karşı ev sahibi kendisini veya yakınlarını korumak için zor kullanabilir. Ancak tersinden de düşünüldüğünde:

• Eğer bir kişi başka birinin konutuna hayati tehlike veya saldırıyı önlemek amacıyla girerse (örneğin içeriden yardım çığlıkları geliyorsa), meşru müdafaa kapsamında değerlendirilebilir.

4. Zorunluluk Hali (TCK m.25/2)

Bir tehlikeden kurtulmak için başka çare yoksa kişinin konuta girmesi hukuka aykırı sayılmaz.

• Örneğin; yağmurda sığınacak başka yer olmadığında boş bir eve girmek, yangından kaçarken komşunun evine sığınmak.

5. Üstün Kamu Yararı / Görev İcrası

• İtfaiyenin yangını söndürmek için eve girmesi,
• Ambulans görevlilerinin hastayı kurtarmak için eve girmesi,
• Polis veya zabıtanın kamu güvenliği için acil müdahale yapması,
  hukuka uygun kabul edilir.

6. Rızanın Geri Alınmaması

• Kişi, ev sahibinin rızasıyla girdiyse fakat rıza geri alınmadıysa (örneğin evden çık denilmediği sürece), “çıkmamak” şeklinde suç oluşmaz.
• Ancak açıkça “artık çık” denildiğinde içeride kalmaya devam ederse suç oluşur.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1.Konut dokunulmazlığının ihlali suçu nedir?
Bir kimsenin izinsiz olarak konutuna veya eklentisine girilmesi ya da çıktıktan sonra kalmaya devam edilmesidir.

2.Konut dokunulmazlığının ihlali suçunun cezası nedir?
Temel halde 6 ay – 2 yıl hapis cezasıdır.

3.Konut dokunulmazlığının ihlali silahla işlenirse ceza ne olur?
1 – 3 yıl hapis cezası uygulanır.

4.Konut dokunulmazlığının ihlali gece vakti işlenirse ceza artar mı?
Evet, 1 – 3 yıl hapis cezası verilir.

5.Konut dokunulmazlığının ihlalinde şikâyet süresi nedir?
Konut dokunulmazlığının ihlali sürecinde şikayet süresi 6 aydır.

6.Konut dokunulmazlığının ihlalinde uzlaşma mümkün mü?
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu uzlaşmaya tabidir.

7.Konut dokunulmazlığının ihlali suçunda zamanaşımı süresi ne kadardır?
Konut dokunulmazlığının ihlali suçunda zaman aşımı süresi 8 yıldır.

8.Konut dokunulmazlığının ihlali cezası ertelenebilir mi?
Evet, şartları oluştuğunda ertelenebilir.

9.Konut dokunulmazlığının ihlalinde HAGB uygulanabilir mi?
Evet, sanığın sabıkasız olması halinde uygulanabilir.

10.Konut dokunulmazlığının ihlali suçunda etkin pişmanlık hükümleri var mı?
Hayır, etkin pişmanlık hükümleri yoktur.

11.Konut dokunulmazlığının ihlali suçuna hangi mahkeme bakar?
Asliye Ceza Mahkemesi görevlidir.

12.Ev sahibinin izinsiz eve girmesi konut dokunulmazlığının ihlali midir?

Kiracının rızası olmadan gerçekleşmesi suçtur.

13.Aile bireyleri izinsiz eve girerse konut dokunulmazlığının ihlali suçu olur mu?
Evet, aile bireyleri de birbirinin konutuna rızasız giremez.

14.Polisin izinsiz eve girmesi suç teşkil eder mi?
Mahkeme kararı veya kanuni yetki yoksa suç oluşturabilir.

15.Şikâyetten vazgeçme davayı düşürür mü?
Evet, şikâyetten vazgeçme halinde dava düşer.

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu, kişilerin özel yaşam alanlarını güvence altına alan önemli bir suç tipidir. Hem mağdurlar hem de suç isnadıyla karşılaşan kişiler için ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.

Bu nedenle, böyle bir durumla karşılaşıldığında profesyonel hukuki destek almak hak kayıplarını önleyecektir.

Proaktif Hukuk ve Danışmanlık olarak, 26 yıllık deneyim ve alanında uzman avukat kadromuzla tüm hukuki uyuşmazlıklarınızda yanınızdayız.Konut dokunulmazlığının ihlali suçu ile ilgili tüm soruşturma ve dava süreçlerinde müvekkillerimize etkin ve güvenilir hukuki destek sağlamaktayız.