Şirket Ortaklığı Ve Şirketlerde Müteselsil Sorumluluk
Ticari şirketlerde müteselsil sorumluluk TTK’da düzenlenmiştir.Şirket ortaklığı olduğu takdirde müteselsil sorumluluktan bahsederiz.Yazımızda ortak bir şirkte olduğu takdirde yani müteselsil ortaklık olduğu halde yapılacak olan icra takibi nasıl yapılır ve bu kişilerin sorumluluğu nedir ona bakacağız.
Müteselsil sorumluluk söyle ifade edilebilir;bir zararın giderilmesi için birden çok kişinin her birinin teker teker, ortakların bir kısmının veya hepsinin birden sorumlu tutulabilmesine denilir.
Bir borçlanma işleminde borçlu ve alacaklı birer kişi olabileceği gibi, aynı borçlandırıcı işlemde birden fazla borçlu veya birden fazla alacaklı da olabilecektir.
Birden daha fazla borçlu bulunması durumunda borçlulardan her biri, borcun tamamından alacaklıya karşı sorumlu ise fakat alacaklı alacağını borçlulardan herhangi birinden veya tüm borçlulardan alabiliyorsa yahut birden fazla alacaklının varlığı halinde, alacaklılar kendilerinden yani şirketin ortaklarından bağımsız olarak borcun ifasını isteyebiliyorlarsa, ancak borçlu kişi borcundan alacaklılardan birine, bir kısmına veya tamamına yaptığı tek ödemeyle kurtuluyorsa burada "müteselsil borç ilişkisi" var olacaktır.
Birden çok şirket ortağının aynı zarardan dolayı aynı biçimde sorumlu tutulabilmesi ve zarar görenin zararı gidermek için dilediği sorumlu veya sorumlulara başvurabilmesi şeklinde oluşan müteselsil sorumluluktur.
Şirket ortağının kişisel alacaklıları ise genel haciz yolu ile,eğer şirket ortağı olan borçlu ortak, iflasa tabi kişilerden ise iflas yolu ile ya da rehnin paraya çevrilmesi yolu ile borçlu olan ortak takip edebilir.Bununla birlikte alacaklılar, haciz ya da iflas seçeneğinden birini tercih edebilirler.
Ortak olan kişi iflasa tabi bir kişi değilse o zaman alacaklılar, borçlu ortağın limited şirketten olan alacakları dahil, tüm mal varlıkları için icra takibi başlatabileceklerdir.Alacaklı kişiler alacaklarının miktarına göre, borçlu ortağın şirket dışındaki kişisel mal varlığına başvururlar. Bu varlığın borcu karşılamayacağını anlarlarsa ortağın limited şirketteki ortak mal varlığına icra yolu ile takibat yapabilirler.
Borçlu olan şirket ortağının kişisel alacaklıları ,ortağın şirket dışındaki mal varlığına başvurduktan sonra ya da daha önce başvurmadan,şirket ortağının şirketteki mali haklarının ( kâr payı alacakları ve ortaklık payı ) ile varsa borçlu ortağın şirketten olan diğer alacaklarının haczini talep edebilirleceklerdir.
--Şirket ortağının sahip olduğu kar payı alacağının haczi; Şirket sözleşmesinden aksi bir hüküm anlaşılmadıkça,ortaklar, yıllık bilançoya göre kazanılmış net kardan pay alırlar. Şirket ortakların kar payı hakkının doğması için şirket genel kurulunun karın dağıtılmasına karar kılmış olması gerekir.Şirket ortağının kişisel alacaklıları ortağın şirketteki, kar payı alacağını da haczettirebilirler. Şirket genel kurulun kararında kar payının dağıtım kararı alınmamış ise , bilançoda yer alan geçmiş yıllara ait karlarının varlığı nedeniyle ortağın kar payı hakkı olacağı söylenemez.
--Şirket ortağın diğer alacaklarının haczi; Eğer ki borçlu olan şirket ortağı,bu borcu şirket işleri için vermişse borçlunun şirketten bunu talep etme hakkı doğacağından, şirket ortağının kişisel alacaklıları da, bu haktan dolayı bunun haczedilmesini isteyebilir.
--Şirket ortağın ortaklık payının ve tasfiye bakiyesine katılma hakkının haczi; limited şirketlerde, borçlu şirket ortağı alacaklıları doğrudan doğruya ortağın payına haciz koydurmak suretiyle kendilerine devrini isteyebilirler.Ortaklık payının bu şekilde devri şirketçe kabul edilmeyebilir.
Limited şirketler şirket alacaklılarına karşı bütün mal varlıkları ile sorumludur. Yani şirketten alacaklı olanlar ancak, tüzel kişiliğe sahip olan borçlu şirkete başvurmak zorunda kalırlar.
Şahıs şirketi olan komandit ve kollektif şirketlerden farklı olarak, limited şirketlerde, şirket alacaklıları şirketin sona ermesi ya da şirket aleyhindeki takibin sonuçsuz kalması halinde bile, ortaklara doğrudan doğruya başvuramayacaklardır.
TTK’ya göre ortaklar, şirket borçlarından sorumlu olmayıp sadece taahhüt ettikleri esas sermaye payını ödemekle ve şirket ana sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ve yana edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlüdürler.
Şirket ortaklarının sorumluluğu, taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı olduğundan, ortaklar sermaye koyma borcunu yerine getirdikleri oranda bu sorumluluktan kurtulacaklardır.
Sermaye borcunu tam olarak yerine getiren şirket ortağının sorumluluğu da sona erecektir. Ancak,şirket ortağı limited şirkete olan sermaye borcunu kısmen yerine getirmemiş olsa bile bunu talep hakkı şirketindir.Şirket alacaklıları,şirketin bu bakiye sermaye alacağını,borçlu şirket ortağına haciz ihbarnamesi göndererek haciz ettirebileceklerdir.
Şirketlerin icra takibi zorlu bir süreç içindedir.Bununla birlikte bu süreç deneyimli avukatlar dahilinde ele alınmalı ve dava süreci boyunca bir avukat ile yürütülmelidir.Günümüzde bir çok şirket varlığı düşünüldüğünde deneyimli avukat kadrosu olan bir hukuk bürosu ile bu süreçte olmak faydalı olacaktır.2001 yılından beri size kaliteli bir danışmalık ve hukuk danışmanlığı sunmayı hedef edinmekteyiz.Her türlü sorunu online destek alarak ya da ofisimize gelerek bize sorabilirsiniz.
