SİGORTA HUKUKU: SİGORTA HUKUKUNDA AVUKATLARIN ROLÜ VE SİGORTA HUKUKU DAVALARI
Ön Tanımlar:
Sigorta: Riskleri azaltmak, güvence sağlayarak çeşitli zararları telafi etmek için oluşturulmuş önemli bir finansal araçtır.
Riziko: Bir zarara uğrama tehlikesidir.
Özet
Sigorta hukuku, gün geçtikçe gelişen, sigorta şirketlerinin ve işletmelerinin faaliyetlerini denetleyen ve sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklara çözüm üreten bir özel hukuk dalıdır. Sigorta avukatı ise sigorta alanında uzmanlaşmış ve sigorta uyuşmazlıklarında size yol gösterecek avukatlardır. Hukukumuzda birçok sigorta türü öngörülmüştür. Davalarda görev kuralları ve dayanılabilecek hükümler farklı sigorta türleri açısından farklılık göstermektedir.
Sigortanın Tanımı ve Türleri
Sigorta; benzer rizikolara maruz kalan şahıslar topluluğunda, bir prim ödeyerek rizikonun gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik zararlar için bir talep hakkına sahip olunmasıdır. Türkiye’de sigorta sektörü günden güne büyüyen ve gelişen bir sektördür. Sigorta kavramı birçok farklı sigorta türünü karşılar. Bunlardan bazıları; yangın sigortası, sağlık sigortası, iş kazası sigortası, mali sorumluluk sigortası, hayat sigortasıdır. Her bir sigorta türü farklı bir riski koruduğundan mütevellit farklı hükümler ve düzenlemelere tabidir.
Sigorta Hukuku
Sigorta hukuku, sigorta faaliyetlerinin denetimini ve esasen sigorta sözleşmesini düzenleyen bir özel hukuk dalıdır. Sigorta hukuku Türk Ticaret Kanunu’nun 6. Kitabıdır. Türk Ticaret Kanunu’nun 1401-1452. Maddeleri genel hükümler, 1453-1520. Maddeleri ise özel hükümlerdir. Esasen sigorta hukukunun 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu oluşturmaktadır. Ancak sigorta hukuku bunlardan ibaret değildir, birçok mevzuatta sigorta hukukuna ve çeşitli sigorta türlerine ilişkin düzenlemeler mevcuttur. Bu mevzuatların bazıları Karayolları Trafik Kanunu, Doğal Afetler Sigorta Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, sigorta genel şartları ve özel şartlarıdır.
Sigorta Türleri Nelerdir?
Sigorta türleri zarar sigortaları ve can sigortaları olmak üzere iki kısma ayrılır. Zarar sigortaları içinde mal sigortaları (m. 1453-1472) ve sorumluluk sigortaları (m. 1473-1485) bulunur. Can sigortaları ise hayat sigortası (m. 1487-1506), kaza sigortası (m. 1507-1510), hayat ve sağlık sigortası (m.1511-1519) olmak üzere üçe ayrılır.
Sigorta Davaları Nelerdir?
Sigorta davaları genellikle sigorta şirketleriyle çıkan ihtilaflar sonucu açılan davalardır.
Sigorta Hukuku Davaları Hangi Mahkemede Görülür?
Sigorta hukuku davalarında görevli mahkeme, sigortalanın ve davacının vasfına göre değişiklik gösterir. Dava konusu bir sorumluluk sigortasına dayanıyorsa görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olacaktır. Ancak burada somut olayın özelliklerine bakmak gerekir. Bir motorlu taşıt kazası söz konusu olduğunda karşı tarafın sigortasına başvurarak dava açılması isteniyorsa burada görevli mahkeme, zarar haksız bir fiilden kaynaklandığından mütevellit asliye hukuk mahkemesidir. Eğer sigorta ile ilgili uyuşmazlık sigorta poliçesinden kaynaklanıyorsa bu durumda sigortanın konusunun davacının ticari işletmesini ilgilendirip ilgilendirmediği üzerinde durulmalıdır. Sigortanın konusu davacının ticari işletmesini ilgilendirmiyorsa yani kişi tüketici konumundaysa görevli mahkeme tüketici mahkemesidir. Şayet ticari işletmeyi ilgilendiren bir sigorta söz konusuysa yani sigortalı tüketici konumunda değilse bu durumda görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olacaktır. Ancak bu durum somut olayın özelliklerine göre belirlenmektedir.
Sigorta Avukatının Verebileceği Hizmetler ve Uyuşmazlıklarda Üstlendiği Rol
Sigorta hukuku alanında çalışan avukatlar, müvekkillerini sigorta hukuku alanında bilinçli bir şekilde temsil etmek ve onların haklarını korumak için gerekli hukuki tedbirleri hayata geçirmekten sorumludur. Bu doğrultuda müvekkillerine birçok hizmet sunarlar. Bu hizmetler sigorta poliçelerini inceleme, sigortalıların hakları hakkında onlara bilgi verme ve sigortalıların haklarını koruma, tazminat taleplerini hazırlama ve dava açma, sigorta sözleşmelerini müzakere etme ve müvekkillere profesyonel hukuki danışmanlık sağlamaktır. Sigorta avukatları ayrıca sigorta şirketlerine de danışmanlık yaparak poliçe hazırlama, faaliyetlerin hukuki uyumluluğu amacıyla onları yönlendirme ve dava yönetimi gibi konularda desteksağlarlar.
