Vergi ziyaı, mükellefin veya vergi sorumlusunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında veya doğru şekilde yerine getirmemesi nedeniyle verginin eksik tahakkuk etmesi ya da hiç tahakkuk ettirilmemesi durumudur.
Ayrıca, gerçeğe aykırı beyanlarla verginin eksik hesaplanmasına veya haksız iade alınmasına sebep olunması da vergi ziyaı kapsamına girer.
Vergi Usul Kanunu’na göre mükelleflerin yerine getirmekle yükümlü olduğu görevler:
Bildirimlerde bulunmak,
Defter tutmak,
İşlemleri belgelere dayandırmak,
Süresinde beyanname vermek,
Vergi karnesi kullanmak,
Belgeleri muhafaza ve ibraz etmek.
Bu yükümlülüklerin ihlali; verginin doğru hesaplanmamasına, belgelerde veya defterlerde usulsüzlüklere yol açarak vergi ziyaına neden olur.
Mükellefin şahsi, medeni veya ailevi durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanda bulunması ya da benzer yollarla verginin eksik hesaplanmasına sebebiyet vermesi de vergi ziyaı suçunu oluşturur.
Vergi ziyaı cezası, kayba uğratılan verginin 1 katı olarak uygulanır.
Kaçakçılık fiilleriyle işlenirse ceza 3 katına çıkar.
Tek fiille birden fazla vergi kaybı oluşursa her vergi için ayrı ceza kesilir.
Vergi ziyaı ile usulsüzlük aynı anda işlenmişse sadece en ağır ceza uygulanır.
Birden fazla ve ayrı ayrı yapılan vergi ziyaı veya usulsüzlük fiilleri için her biri bakımından ayrı ceza kesilir.
Vergi ziyaı veya usulsüzlük nedeniyle ceza almış bir kişinin, belirlenen süreler içinde yeniden aynı fiili işlemesi halinde:
Vergi ziyaı cezası %50 artırılır,
Usulsüzlük cezası %25 artırılır.
Vergi ziyaı cezaları, usulsüzlük veya kaçakçılık cezaları ile tekerrür hükümleri bakımından birleştirilemez.
Vergi ziyaı cezası, ilgili vergi alacağının doğduğu yılı takip eden yıldan itibaren 5 yıl içinde kesilmelidir.
Usulsüzlük ile birleştiğinde, vergi ziyaı cezasına ilişkin zamanaşımı süresi geçerlidir.
Kanuni süresi geçtikten sonra verilen beyannameler için ceza, normalin %50’si oranında uygulanır. Ancak bu indirim, vergi incelemesi başladıktan sonra verilen beyannameler için geçerli değildir.
Vergi ziyaı cezasına karşı 30 gün içinde dava açılabilir.
Dava süresi, ceza ihbarnamesinin tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar.
Vergi dairesine itiraz başvurusu yapılması halinde dava açma süresi durur.
1. Vergi ziyaı cezası ne kadardır?
Kayba uğratılan verginin 1 katı olarak uygulanır. Kaçakçılık fiili varsa ceza 3 katına çıkar.
2. Vergi ziyaı cezasının zamanaşımı süresi nedir?
Vergi ziyaı cezası, vergi alacağının doğduğu yılı takip eden 5 yıl içinde kesilmelidir.
3. Vergi ziyaı cezası indirime tabi midir?
Evet. Kanuni süresi geçtikten sonra verilen beyannameler için ceza %50 oranında uygulanır.
4. Vergi ziyaı cezasına karşı nasıl dava açılır?
Ceza ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açılabilir.
5. Vergi ziyaı cezası ile usulsüzlük cezası birleşir mi?
Hayır. Bu iki ceza tekerrür hükümleri bakımından birleştirilemez.
PROAKTİF HUKUK VE DANIŞMANLIK
Proaktif Hukuk Bürosu olarak, alanında uzman avukatlarımızdan oluşan kadromuzla uyuşmazlık konusunu oluşturan olayın öncesi ve sonrasında yaşanan durumları da kapsayacak şekilde müvekkillerimizin hak kayıplarını önlemekte, mevzuat çerçevesinde mümkün olan en avantajlı sonuçları almalarını en hızlı şekilde sağlamaktayız.
