Sermaye Şirketlerinin Tasfiyesi

Sermaye Şirketlerinin Sona Ermesi

Sermaye şirketlerinin sona ermesi şirketler hukukunda ve uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir süreç olup, Türk Ticaret Kanununda yapılan son değişikliklerle sona erme sebepleri sayılmıştır. Proaktif Hukuk Bürosu, uzman ticaret hukuku avukat kadrosuyla karşılaşabileceğiniz her türlü ticari sorunlarınızı kesin çözüme kavuşturmaktadır. Gelişen ve günden güne büyüyen ekonomik sistem içerisinde şirket avukatına olan ihtiyaç da artmaktadır. Hukuk büromuz, ticaret şirketlerinin kuruluştan tasfiye aşamasına kadar olan süreçte ihtiyaç duyduğu her türlü hukuki danışmanlık hizmetini müvekkillerine sunmaktadır. Kuruluş aşamasında tüzel kişiliğin kazanılması gibi hususlar sermaye şirketlerinin sona ermesinde de tüzel kişiliğin son bulması, belirli kurallar ve usuller dikkate alınarak tasfiye aşamasına geçilmektedir. Anonim şirketlerin sona erme sebepleri aşağıda açıklanmaktadır.

• Anonim şirketler, sözleşmede belirlenen sürenin sona ermesine rağmen fiilen faaliyete devam etmesi ile belirsiz süreli duruma gelmişse, esas sözleşmesinde belirtilen sürenin sona ermesiyle birlikte,
• Kuruluş aşamasında belirtilen işletme konusunun gerçekleşmesiyle ya da işletme konusunun imkansız hale gelmesiyle,
• Şirket esas sözleşmesinde öngörülmüş olan herhangi bir sona erme sebebinin gerçekleşmesiyle,
• Sermayenin en az %75’ ini oluşturan pay sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla alınacak genel kurul kararıyla,
• Anonim şirketin iflasına karar verilmişse,
• Kanunen gerekli organların uzun süreden beri oluşturulmamış olması ve şirket genel kurulu toplanamıyorsa mahkemenin şirketin feshine karar vermesiyle,
• Azınlık pay sahiplerinin (Halka açık anonim şirketlerde %5, kapalı anonim şirketlerde %10) şirketin merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden şirketin tasfiyesinin istenmesiyle birlikte anonim şirket sona erer ve sona ermenin sonuçlarıyla birlikte şirket için tasfiye süreci başlar.
  
  

Anonim Şirketlerde Tasfiye

Anonim şirket yukarıda sayılan sona erme sebeplerinden herhangi birinin gerçekleşmesi ile birlikte tasfiye sürecine girmektedir. Şirketin kanun gereğince sona ermesi tasfiye işlemlerinin tamamlanmasıyla birlikte gerçekleşmektedir.

Tasfiye süreci kanunun ilgili maddelerinde düzenlenmekle birlikte şirketin iflası halinde tasfiyenin İcra İflas Kanunu uyarınca iflas idaresi tarafından gerçekleştirileceği belirtilmiştir. Tasfiyenin amacı şirketin borçlarının ve alacaklarının tespitinin yapılarak şirketin tüm hesaplarının kapatılmasını sağlamaktır. Tasfiye sürecinde tasfiye memurlarının görevleri ve sorumlulukları yalnızca envanter, bilanço çıkarma ya da borçların ödenmesi olmayıp ayrıca vergi hukukundan doğan beyanname verme şeklinde yükümlülükleri de bulunmaktadır.

Şirket Tasfiye Aşaması

• Esas sözleşme ya da genel kurul kararıyla ayrıca tasfiye memuru atanmadığı takdirde, tasfiye yönetim kurulu tarafından yapılır. Yönetim kurulu tasfiye memurlarını ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Buna karşılık şirketin feshine mahkemece karar verildiği takdirde tasfiye memurları mahkeme tarafından atanmaktadır.
• Mahkeme tarafından atanan tasfiye memurları veya bu görevi yerine getirmekle yükümlü yönetim kurulu üyeleri, genel kurul tarafından her zaman görevden alınabilir.
• Genel kurul tarafından aksi kararlaştırılmamışsa, tasfiye memurları şirketin aktiflerini pazarlık yoluyla da satabilmektedir. Ancak önemli miktardaki mal varlığının toptan satışında genel kurulun kararına ihtiyaç duyulmaktadır.
• Tasfiye memurlarının yetkileri devredilemez olup, ancak birtakım işlemlerin yapılabilmesine yönelik diğer bir tasfiye memuruna veya üçüncü kişiye temsil yetkisi verilebilir. Tasfiye memurunun tasfiye dışında üçüncü kişilerle yaptığı işlemler şirketi bağlamaktadır.
• Kanun uyarınca tasfiye memurları görevlerine başladıklarında ilk olarak tasfiye işlerindeki envanter ve bilanço kayıtları düzenlenir. Ayrıca gerek görülmesi halinde uzman kişilere başvurularak şirket mallarına değer biçme işlemi yapılabilir.
• Alacaklı oldukları şirket defterinden veya birtakım belgelerden anlaşılan ve yerleşim yeri bilinen kişiler taahhütlü mektupla, diğer alacaklılar ise Ticaret Sicili Gazetesi’nde veya şirketin internet sitesinde bilgilendirilerek alacaklarını bildirmeye çağrılır.
• Tasfiye sürecinde bulunan şirketin borçları ödenip pay bedelleri geri verildikten sonra kalan mal varlığı aksi esas sözleşmede kararlaştırılmamışsa pay sahipleri arasında şirketin kuruluşu sırasında ödedikleri sermayeye ve imtiyazlara göre dağıtılır.
  
  

Tasfiye sürecinin sona ermesi durumunda şirketin ticaret unvanı, tasfiye ile görevli memurların talebi üzerine ticaret sicilinden silinir, bunun üzerine tescil ve ilan edilme işlemi gerçekleştirilir.

Şirketlerde Ek Tasfiye ve Tasfiyeden Dönülmesi

Tasfiye işlemlerinin tamamlanmasından sonra ek tasfiyenin zorunlu olduğu anlaşılırsa, görevli son tasfiye memurları, pay sahipleri, yönetim kurulu üyeleri ve alacaklılar şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, ek işlemler sonuçlanana dek şirketin yeniden tescil edilmesini isteyebilirler. Ek tasfiye işleminin yapılmasındaki temel amaç, şirkete ait aktiflerin tasfiye işlemlerinde dikkate alınmamış olması ve mal varlığının dağıtımında kanuni yükümlülüklere uyulmaması gibi nedenler yer almaktadır.

Şirketin sona ermesi genel kurul kararıyla veya sürenin sona ermesiyle gerçekleşmişse pay sahipleri arasında paylaşım gerçekleşmediği müddetçe genel kurul şirketin faaliyetlerine devam etmesi kararı alabilmektedir. Ancak kararın alınabilmesi için toplam sermayenin en az %60’ının olumlu oyu gerekmektedir. Tasfiyeden dönülmesine ilişkin olarak genel kurul tarafından alınan kararı tasfiye memuru tescil ve ilan ettirir.