Yabancı uyruklu işçilerin çalıştırılmasına ilişkin temel mevzuat olan 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve kanunun 22. maddesine dayanılarak çıkarılmış olan 25214 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’un Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmediği sürece, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye sınırları içerisinde bağımlı ya da bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları zorunlu tutulmuştur. Ayrıca ülke menfaatlerinin gerekli kıldığı veya mücbir sebeplere bağlı olarak faaliyete başlamadan önce ilgili mercilere gerekli bilgi sunmak koşuluyla, çalışmaya başlandıktan en geç bir ay içerisinde de çalışma izni verilebilir.
Yabancıların Çalıştırılması Kanunu
4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’un amacı 1. maddede düzenlemiştir. Buna göre kanunun amacı; Türkiye’de çalışan yahut da çalışmak isteyen yabancıların ülke sınırları içerisinde gerçekleştirecekleri faaliyetlerini belirli bir izne tabi tutmak, çalışma izni vermek, çalışma iznini sınırlandırmak, çalışma iznini iptal etmek, çalışma izninden muaf tutulacak yabancılar ile bildirim yükümlülüklerini nasıl yerine getireceklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi ve belirlenmesidir. Kanuna göre Türkiye’de çalışma amacı taşıyan yabancıların bağımlı veya bağımsız ülke sınırları içerisinde çalışma hayatlarına başlamadan önce çalışma izni almaları zorunludur.
Yabancı İşçi Çalıştırma
Türkiye’nin tarafı olduğu iki taraflı ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmediği müddetçe, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerekmektedir. Yabancı uyruklu kişilere çalışma izinleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmekte olup, ilgili kanunlarda belirtilen işlerde çalışacak kişilere Başbakanlık, Milli Savunma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Yüksek Öğretim Kurulu tarafından Bakanlığa bilgi vermek koşuluyla çalışma izni verilebilmektedir. Çalışma izni çeşitleri kanun çerçevesinde, bağımlı çalışanlara yönelik ve bağımsız çalışanlara yönelik çalışma izni olarak iki türde düzenlenmektedir. Bağımlı çalışanlara yönelik çalışma izni de süreli çalışma izni ve süresiz çalışma izni olarak iki kategoride değerlendirilmiştir.
Yabancıların çalışma izni konusunda hukuki prosedürün eksiksiz yerine getirilmesi, yabancı uyruklu kişilerin hak kaybına uğramalarının önüne geçilmesi adına önem taşımakta olup bu hususta uzman bir avukat vasıtasıyla sürecin takibi önem taşımaktadır. Avukatlık bürosu olarak yabancılar hukuku alanında faaliyet gösteren uluslararası hukuk departmanımız kadrosunda bulunan deneyimli ve etkin çalışma prensibine sahip avukatlarımızla yabancı kişilerin ihtiyaç duyduğu alanlarda (özellikle çalışma ve oturma izni) hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktayız.
Mültecilerin Çalışma İzni
4817 sayılı kanun, bağımsız çalışan yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenlere uymakla yükümlü oldukları birtakım kurallar yüklemektedir ve belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda işçi ve işverenlere yönelik yaptırımların söz konusu olacağı dile getirilmiştir.
Son dönemlerde ülkelerindeki iç karışıklıklar sebebiyle Türkiye’ye gelmiş ve yetkili makamlar tarafından ikamet izni verilmiş Suriye uyruklu yabancılara ikamet izin sürelerini aşmamak kaydıyla, çalışma izni için geçerli olan değerlendirme kriterlerine tabi tutulmaksızın çalışma izni verilmesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca uygun bulunmuştur.
Yabancı Çalışma İzni Nereden Alınır
Yabancı uyruklu kişilerin çalışma izni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından verilmektedir. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıların dış temsilciliklere çalışma vizesi başvurusunda bulunmaları gerekmektedir. Başvuru esnasında işverenin yabancıyı istihdam edeceğini gösterir belge, vize başvuru formu ve pasaportun ibraz edilmesi yeterlidir. Yapılacak olan bu başvurudan sonra en geç üç gün içerisinde işverenin de ilgili Bakanlığa talep edilen belgelerle birlikte başvurması gerekmektedir.
Yabancı Kaçak İşçi Çalıştırma Cezası
Kaçak yabancı işçi çalıştırmanın cezası 4817 sayılı kanunun 21. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre belirlenen idari para cezaları şu şekildedir:
