Türkiye’de Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından sunulan Zorunlu Deprem Sigortası, depremin doğrudan neden olduğu maddi zararlara karşı güvence sağlamaktadır. Deprem sigortası ile deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının verebileceği maddi zararlar güvence altına alınır.
6305 sayılı Afet Kanunu kapsamında uygulanan sigortayı yaptırmayan kişiler, konut kredilerinden ve deprem sonrası devlet tarafından yapılacak yardımlardan yararlanma hakkını kaybetmektedir.
Zorunlu deprem sigortasından doğan bütün taleplere ilişkin olarak zamanaşımı sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren iki yıl olup Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartlarının C.7 maddesi hükmünde düzenlenmiştir.DASK zorunlu deprem sigortasından ileri sürülecek olan talepler, sigorta sözleşmesinin sona erme tarihini esas almakta olupolayın gerçekleşme tarihine bu noktada bakılmamaktadır.
Teminat ve Kapsamı
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki
zorunlu deprem sigortası kapsamına girmektedir. Sözleşmenin her yıl zorunlu olarak yenilenmesi gereklidir.
Zorunlu deprem sigortasının yalnızca ev sahibinin zararlarını karşılamaktadır. Üçüncü kişiler ile kiracıların zorunlu deprem sigortasından ödeme almaları mümkün olmamaktadır.
Teminat Kapsamı Dışında Kalanlar
Zorunlu deprem sigortası depremin neden olduğu maddi zararlara ilişkindir. Bu sebeple tüm bedeni zararlar teminat kapsamı dışında kalmaktadır. Aynı şekilde manevi zararların da DASK’tan talep edilebilmesi mümkün değildir. Depreme bağlı olmaksızın binanın kendi kusur ve özellikleri nedeniyle zamanla oluşan zararlar da teminat kapsamı dışındadır.
Teminat Kapmasına Girmeyen Zararlar
Hasar Tespiti ve Tazminat Ödemeleri
DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlar. DASK tarafından verilen azami teminat tutarı, 25 Kasım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 640 Bin TL'dir. Azami teminat tutarı tespit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikkate alınır. Sigortalının sigorta bedeli -azami teminat tutarını geçmemesi koşuluyla- meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlenir.
Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen azami teminat tutarını aşıyor ise sigortalı isteğe bağlı olarak aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabilir. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortanızın olması gereklidir.
Örneğin evin değerinin 1.000.000TL olması halinde DASK tarafından en fazla 640.000TL teminat sağlanacağından 360.000TL’lik kısım için isteğe bağlı deprem sigortası yapılabilir. Deprem sonucunda meydana gelen kısmi hasarlarda da DASK tarafından sadece zarar miktarı kadar bir ödeme yapılır.
Mevcut uygulamada, doğrudan sigortalı tarafından ya da yetkili sigorta şirketleri aracılığıyla yapılan hasar ihbarları, DASK tarafından değerlendirilerek hasar dosyası açılır ve hasarın tespiti için hasar tespit görevlileri atanır.
Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartlarına göre belirlenen tazminat tutarı, ilgili hak sahibine kısa mesaj olarak gönderilen şifreler aracılığıyla vatandaşlık numaralarını kullanarak herhangi bir Vakıfbank şubesinden alınabilmektedir.
Sigorta tazminat miktarının belirlenmesinden itibaren en geç bir ay içerisinde DASK tarafından sigorta tazminatının hak sahibine ödemesi gerekir. Ayrıca deprem sonrasında sigortalılara avans ödemesi yapılması söz konusudur.
DASK ile sigorta tazminatının ödenmesi vb. konularda bir uyuşmazlık ortaya çıkarsa sigorta ettiren kişi bu konuda mahkemeye dava yoluyla başvurabileceği gibi Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvurabilmektedir.