Devamsızlık Yapan İşçiye/Çalışana Karşı İşverenin Hakları (2025)

İş Hukukunda Devamsızlık Nedir? 

4857 sayılı İş Kanunu’na göre, işçinin izinsiz ve mazeretsiz şekilde işe gelmemesi devamsızlık olarak tanımlanır. Özellikle madde 25/II-g kapsamında, bazı devamsızlık halleri işverene iş sözleşmesini haklı nedenle ve tazminatsız olarak feshetme hakkı tanır:

• Arka arkaya iki iş günü işe gelmemek

• Bir ayda iki kez, tatil gününü takip eden iş günü işe gelmemek

• Bir ay içinde toplam üç iş günü işe gelmemek

Bu hallerde işverenin haklı fesih hakkı doğar. Ancak dikkat: geç gelmek ya da erken çıkmak devamsızlık değil, disiplin sorunudur.

Devamsızlıkta Haklı Fesih İçin Gerekli Koşullar

Fesih kararı verilmeden önce, aşağıdaki koşulların oluşması gerekir:

• İşçi bir tam iş günü işe hiç gelmemiş olmalıdır.

• Devamsızlık günleri, işçinin ilk gelmediği günden itibaren 30 günlük süre içinde değerlendirilir.

• Devamsızlık mazeretsiz olmalı ve belgelenebilir olmalıdır. Örneğin, raporlu hastalıklar, doğum, ölüm gibi mazeretler feshi engelleyebilir.

• Savunma hakkı tanınmadan yapılan fesih, geçersiz sayılabilir.

İşverenin Uyması Gereken Usuli Aşamalar

Devamsızlık nedeniyle iş akdini sona erdirmek isteyen işverenin dikkat etmesi gereken bazı zorunlu adımlar vardır:

1. Devamsızlık Tespit Tutanakları

Her devamsızlık günü için tutanak tutulmalı, iki şahit tarafından imzalanmalıdır. Bu belgeler, olası dava süreçlerinde delil niteliği taşır.

2. Mazeret Kontrolü

İşçinin izin alıp almadığı, geçerli bir mazeret bildirip bildirmediği kontrol edilmelidir. Haklı gerekçeler varsa fesih yapılmamalıdır.

3. Noter İhtarnamesi Gönderilmesi

İşçiye noter kanalıyla ihtar gönderilmeli; devamsızlık günleri belirtilmeli ve açıklama yapması için 2-3 gün süre tanınmalıdır. Bu ihtar belgelenmelidir.

4. Savunma Alınması

İşçi işe dönerse yazılı savunması alınmalı; gelmezse, ihtar süreci ile savunma hakkı verilmiş kabul edilir. 4857/19. madde gereğince savunmasız yapılan fesih geçersiz sayılabilir.

5. Fesih Bildirimi ve Tebliği

Fesih yazılı yapılmalı, gerekçe açıkça belirtilmeli ve işçiye noter kanalıyla tebliğ edilmelidir. Fesih tarihi, devamsızlığın tamamlandığı veya savunma süresinin sona erdiği gün olmalıdır.

6. SGK ve İŞKUR Bildirimleri

SGK’ya “devamsızlık” koduyla (Kod-29 yerine yeni sistemde uygun alt kod) işten çıkış bildirimi yapılmalıdır. Devamsızlık günleri “15” eksik gün koduyla bildirilmelidir.

Hak Düşürücü Süre: 6 İş Günü Kuralı

İşverenin devamsızlığı öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde fesih işlemini tamamlaması gerekir. Aksi takdirde haklı fesih hakkı düşer. Fiilin öğrenilme tarihi genellikle işe gelinmeyen gün olarak kabul edilir.

Ancak devamsızlık sürekli devam ediyorsa, bu süre devamsızlığın sonlandığı günden itibaren işlemeye başlar.

Usule Aykırı Fesihte İşverenin Hukuki Riskleri

Devamsızlık gerekçeli fesihte usule uyulmazsa işveren ciddi risklerle karşılaşabilir:

• Feshin geçersiz sayılması ve işe iade kararı

• Kıdem ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü

• İdari para cezaları (Çalışma Bakanlığı denetimleri)

• İşçinin işsizlik maaşı hakkının doğması

• Yargılama giderleri ve tazminatlar

Devamsızlık Durumunda İşveren Ne Yapmalı?

•  Devamsızlığı belgele
•  İzin ve mazeret kontrolü yap
•  Noter ihtarı gönder
•  Savunma al
•  6 iş günü içinde yazılı fesih bildirimi yap
•  SGK’ya uygun kodla bildir
•  Fesih sonrası hak edilen ücretleri öde

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

 1. İşçi kaç gün işe gelmezse işveren işten çıkarabilir?

Cevap: İş Kanunu'na göre, işçi ardı ardına 2 iş günü, tatil sonrası 2 gün veya 1 ayda toplam 3 iş günü izinsiz ve mazeretsiz işe gelmezse işveren haklı nedenle fesih hakkına sahip olur.

 2. Devamsızlık yapan işçiye kıdem tazminatı ödenir mi?

Cevap: Hayır. Devamsızlık nedeniyle haklı fesih yapılırsa, işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamaz. Ancak kullanılmamış yıllık izin gibi diğer hakları varsa ödenmelidir.

 3. İşveren devamsızlık tutanağı tutmadan işçiyi işten çıkarabilir mi?

Cevap: Hayır. Devamsızlık iddiası belgelenmeden fesih yapılırsa, fesih geçersiz sayılabilir. Tutanak, şahit imzaları ve noter ihtarı gibi yazılı belgeler gereklidir.

 4. Devamsızlık halinde işverene tanınan süre nedir?

Cevap: İşveren, devamsızlığı öğrendiği günden itibaren 6 iş günü içinde fesih hakkını kullanmalıdır. Aksi halde hak düşer.

 5. İşçi mazeret bildirirse yine de işten çıkarılabilir mi?

Cevap: Bildirilen mazeret haklı ve belgeliyse (örneğin sağlık raporu), fesih yapılamaz. Her olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerekir.

 6. Noter ihtarı zorunlu mudur?

Cevap: Yasal olarak zorunlu değil ancak işçinin savunma hakkını tanımak ve delil oluşturmak için noter ihtarı gönderilmesi tavsiye edilir.

 7. Devamsızlık nedeniyle işten çıkarılan işçi işsizlik maaşı alabilir mi?

Cevap: Hayır. Devamsızlık, işçinin kusuruna dayandığı için işsizlik ödeneği hakkı doğmaz.

 8. İşçi savunma vermezse ne olur?

Cevap: Savunma istemesine rağmen işçi açıklama yapmazsa, bu durum devamsızlığın haklı gerekçesi olmadığını gösterebilir ve işverenin fesih kararı güçlenir.

Sonuç: Disiplinli ve Belgeli Süreç Kazandırır

Devamsızlık, işveren açısından haklı fesih sebebi olabilir; ancak yalnızca usule uygun şekilde yürütülen bir süreç bu hakkı güvence altına alır. Her adımın belgeli ve zamanında olması, işverenin olası davalarda güçlü kalmasını sağlar.

Proaktif Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak, işverenlerin disiplin süreçlerini yasal zemine oturtmaları için profesyonel danışmanlık hizmeti sunmaktayız.

İletişim: 0 212 224 44 22