MAVİ KART NEDİR? NE İŞE YARAR? NEREDEN VE NASIL ALINIR?
GİRİŞ
Mavi kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı elde etmiş kişilerin daha sonra bu vatandaşlıklarını çıkma izni suretiyle kaybetmeleri halinde kanunun bu kişilere birtakım haklar tanımaya devam etmesini içerir. Mavi kart, kimlik işlevselliğine sahiptir. Mavi kartlı kişiler Türkiye vatandaşlarına sağlanan bazı haklar dışında bütün haklara bir vatandaş gibi sahiptirler. Milli güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hususlar saklıdır.
Çıkma İzni Nedir?
Türk vatandaşlığına sahip kimseler birazdan belirteceğimiz şartları sağlaması halinde yetkili merciden çıkma izni almak kaydıyla Türk vatandaşlığından çıkabilirler. Söz konusu şartlar Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 25. maddesinde sayılmıştır.
Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 25;
1. Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyen kişilere aşağıdaki şartları taşımaları halinde Bakanlıkça çıkma izni veya çıkma belgesi verilebilir. Bu şartlar şunlardır:
a) Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak.
b) Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak.
c) Herhangi bir suç veya askerlik hizmeti nedeniyle aranan kişilerden olmamak.
ç) Hakkında herhangi bir mali ve cezai tahdit bulunmamak.
Vatandaşlıktan çıkmak isteyen kimsenin burada sayılan şartları bir bütün halinde taşıması halinde vatandaşlıktan çıkmasına izin verilir.
Hemen belirtelim ki, kişi eğer vatandaşlıktan çıkmak ile vatansız kalacak ise bu halde seçme hakkı kullanılamaz.
25. maddede sayılan bu şartları taşıyan kişilere iki yıl süre ile geçerli olmak şartıyla çıkma izin belgesi verilir. Hemen belirtelim ki, bu belge ergin ve ayırt etme gücüne sahip kişilere verilmektedir.
Bu belgenin devamında şartların sağlandığı iki yıl içinde ispat edilirse kişiye çıkma belgesi verilir. Bu belgenin verilebilmesi için yabancı devlet vatandaşlığını kazanmış olmak ya da kazanılacağına ilişkin belirtilerin olması gerekmektedir.
Kişiye çıkma izin belgesi verildikten sonra nüfus kütüklerinden kayıtları silinir, kayıp tarihinden sonra yabancı gibi muamele görür. Bu durumun istisnası olarak doğum ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına sahip olup da daha sonra bu vatandaşlıktan çıkan kişilerin hakları mavi kart uygulaması ile koruma altına alınmıştır.
Mavi Kart nedir? Ne işe yarar?
Mavi kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı elde etmiş kişilerin daha sonra çıkma izni almak suretiyle vatandaşlıktan çıkmaları halinde düzenlenen kimlik işlevselliğine sahip belgedir.
Mavi kartlı kişiler Türkiye vatandaşlarına sağlanan bazı haklar dışında bütün haklara bir vatandaş gibi sahiptirler. Milli güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hususlar saklıdır.
Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 28. maddesi uyarınca, "Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler."
Kimler Mavi Kart Sahibi Olabilir?
Çıkma izni suretiyle vatandaşlığı sona erenler ile bunların üçüncü dereceye kadar alt soyları bu uygulamadan yararlanabilmektedirler.
Nasıl Mavi Kart Sahibi Olunur?
Mavi Kart yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise ilçe nüfus müdürlüklerince düzenlenir. Mavi Kart almak için; talebi belirten dilekçe, iki adet fotoğraf ve yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport ile birlikte müracaat makamlarına başvurulur.
Mavi Kart Sahibi Kimseler Hangi Haklardan Yararlanabilirler?
Mavi kart sahibi kimseler, aşağıda belirtmiş olduğumuz istisnalar hariç kalmak kaydıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanırlar.
Mavi Kart Sahibi Kişiler Hangi Haklardan Yararlanamazlar?
Mavi Kartlılar Kütüğünde kayıtlı kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları yoktur. Bununla birlikte, bu kimselerin askerlik hizmetini yapma yükümlülükleri de bulunmamaktadır.
Mavi Kart sahipleri nüfus bilgilerinde değişiklik meydana geldiğinde ne yapmaları gerekir?
Mavi kartlılar için Mavi Kartlılar Kütüğü mevcut olup, herhangi bir değişikliğin bu kütüğe işlenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda mavi kart sahibi kimse; evlenme, boşanma, doğum gibi nüfus olaylarını Nüfus Müdürlüğü'ne bildirmekle yükümlüdür.
Nüfus müdürlüklerinde gerekli işlemler yapılarak, bu değişiklikler mavi kartlılar kütüğüne işlenir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Kanunda aranan şartların varlığı halinde kişiye vatandaşlıktan çıkma izni verilmelidir. Bu durumun sağlanamaması halinde idarenin sorumluluğu söz konusu olacaktır. Kişiler idare mahkemelerinde idari işlemin iptali davası açabileceklerdir.
Türk hukukunda bazı istisnalar dışında avukat tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bununla birlikte, usuli prosedürlerin doğru şekilde ve zamanında yerine getirilmesi kişiler için zor ve yanıltıcı olabilmektedir. Olası hak kayıplarının önüne geçebilmek için hukuki işlemlerinizi bir avukat yardımıyla gerçekleştirmenizi öneririz.
Türk vatandaşlığından çıkmak isteyen kişi bizzat İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğüne başvurmalıdır. Kişinin yurt dışında olması halinde bu işlem Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerinde gerçekleştirilir.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkan kişilerin Sosyal Güvenliğe ilişkin hakları saklı tutulmuştur. Türk vatandaşlığından çıkma emekli aylığının kesilmesine yol açmayacaktır.
Eşlerden biri çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığından çıkarsa, diğer eş bu durumdan etkilenmeyecektir (TVK m. 27).
Türk vatandaşlığından çıkan kimsenin talebi ve diğer ebeveynin de muvafakati ile çocuğun da Türk vatandaşlığından çıkması mümkündür. Hemen belirtelim ki, çocuğun çıkma ile vatansız kalmaması gerekmektedir. Aksi takdirde, talep ve muvafakat olsa da çocuğun vatandaşlığı korunacaktır.
PROAKTİF HUKUK VE DANIŞMANLIK BÜROSU tarafından Türkiye’de hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti almak için, +90 (212) 22 444 22, +90 549 244 01 44 numaralı telefonlar üzerinden ya da güncel e-posta adresimiz olan info@proaktifhukuk.com üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Sitemizde yer alan iletişim bölümünden de bizlere ulaşabilirsiniz. https://www.proaktifhukuk.com/User/iletisim
