TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR?

TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR?

TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR?

 

TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR?

Türk Vatandaşlığının kazanılmasının iki farklı yolu vardır. Türk vatandaşlığı doğumla veya sonradan kazanılabilir.Bunların şartları Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5901.pdf) gösterilmiştir. Bu Kanun’a göre vatandaşlık başvuru işlemleri yapılabilir.

Doğumla ve sonradan vatandaşlığın kazanılması farklı gruplarda incelenir. Doğumla Türk vatandaşlığı kazanılmasında soy bağı ve doğum yeri etkilidir.

Bununla birlikte, sonradan vatandaşlığın kazanılması da kendi içinde birçok farklı başlık altında incelenir ve bukazanma yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir.Yetkili makam kararıyla Türk vatandaşlığının kazanılması da ayrıca evlenme yoluyla kazanma, ikamet nedeni ile kazanma, genel ve istisnai kazanma halleri olarak gerçekleşir.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞINA BAŞVURU YAPABİLMEK İÇİN ARANAN ŞARTLAR

Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancı işbu şartları taşımalıdır:

- Kendi milli kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır.

- Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmelidir.

- Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmelidir.

- Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamalı.

- İyi ahlak sahibi olmalıdır.

- Yeteri kadar Türkçe konuşabilmelidir.

- Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmalıdır.

- Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamalıdır.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞINA BAŞVURU SIRASINDA İSTENEN BELGELER

Bu şartları taşıyan yabancıdan bazı belgeler de istenmektedir. Başvuru sırasında istenen belgeler şunlardır:

- Başvuru formu

- 2 adet biyometrik fotoğraf

- Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge

- Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge ve evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya benzeri belge

- Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanmayı kanıtlayan belge, dul ise eşine ait ölüm belgesi

- Kişinin genel sağlık bakımından tehlike teşkil edecek bir hastalığı bulunmadığına dair, usul ve esasları Sağlık Bakanlığınca belirlenmiş olan sağlık raporu

- Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağladığına ilişkin gelirini veya mesleğini ispatlayan çalışma izni, vergi levhası, taahhütname veya benzeri belge

- Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz olarak beş yıl ikamet ettiğine dair il emniyet müdürlüğünden alınacak yurda giriş ve çıkış tarihlerini gösteren belge

- Başvuru tarihinden ileriye doğru vatandaşlık işlemlerinin sonuçlandırılmasına yetecek süreli ikamet tezkeresi

- Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyorsa onaylı bir örneği

- Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39. maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı

- Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz

 

TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANILDIKTAN SONRA NE OLUR?

Vatandaşlık kişiyi devlete bağlar ve bu nedenle kişi vatandaşlık kazandıktan sonra Türk vatandaşlarının tabi olduğu hak ve yükümlülüklere tabi olur. Vatandaşlık, kazanma karar tarihi itibari ile sonuç doğurur.

 

BEN VATANDAŞ OLDUM, EŞİM VE ÇOCUKLARIM DA VATANDAŞ SAYILIYOR MU?

- Eşler Bakımından: 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’na göre bir eşin vatandaşlık kazanması diğer eşin de vatandaşlık kazandığı anlamına gelmez yani doğrudan etkisi yoktur.

- Çocuklar Bakımından: Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığı kazanılması durumunda ergin çocuklar ana veya babanın Türk vatandaşlığından etkilenmez. Ergin olmayan küçükler ise Türk vatandaşlığı alan ana veya babanın çocuğun velayetine sahip olması ve bununla birlikte diğer eşin de buna rıza göstermesi durumunda Türk vatandaşlığını kazanırlar.

 

DOĞUMLA TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR? TÜRKİYE'DE DOĞUNCA DİREKT TÜRK VATANDAŞI OLABİLİYOR MUYUZ?

Doğumla Türk vatandaşlığının kazanılmasında doğum yeri ve soy bağı etkilidir. Bu durumlarda çocuk doğumu itibariyle Türk vatandaşı kabul edilir.

Soy bağı ile vatandaşlık kazanmada hangi ülkede doğmuş olduğuna bakılmaksızın Türk vatandaşı anne veya babadan evlilik birliği içinde doğan çocuk Türk vatandaşı kabul edilir. Eğer çocuk evlilik birliği dışında meydana gelmişse ana ve baba açısından farklı durumlar mevcuttur. Medeni Kanun madde 282’ye göre ana ile soy bağı doğumla kurulur bu nedenle evlilik birliği dışında doğan çocuğun annesi Türk ise çocuk Türk vatandaşı olur. Babası durumundan ise çocuğun babası Türk annesi yabancı ise çocuğun Türk vatandaşı olabilmesi için çocukla baba arasında soy bağı kurulması şarttır.

Doğum yeri nedeniyle Türk vatandaşı olabilmesi için anne ve babasının yabancı olması ve vatandaşı oldukları ülkenin kanunu nedeniyle yurtsuz sayılan çocuğun Türkiye’de doğmuş olması gerekmektedir. Türkiye’de deyimi ile kara, deniz, hava fark etmeksizin Türkiye sınırları içinde doğmuş olmak kabul edilir. Ayrıca, Türk Vatandaşlığı Kanunu’na göre Türkiye’de bulunmuş çocuk aksi ispat edilmedikçe Türk vatandaşı sayılır.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞININ İKAMET YOLUYLA KAZANILMASI

Türk vatandaşlığının ikamet yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılabilmesi için kişinin kesintisiz beş (5) yıl süreyle Türkiye’de ikamet etmesi gerekir (TVK m. 11). İkamet şartını karşılayan kimse yetkili makamın kararıyla Türk vatandaşlığını kazanacaktır. Hemen belirtelim ki, ikametten Türk kanunlarına uygun ikamet anlaşılmalıdır.

 

VATANDAŞLIK BAŞVURUSU YAPARKEN İKAMET SÜRESİ İÇİNDE YURT DIŞINA ÇIKMIŞ OLMAK SORUN YARATIR MI?

Vatandaşlık başvurusunda bulunan yabancının 5 yıllık kesintisiz ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek şartı ile yurt dışında bulunması sorun teşkil etmez.

 

EVLAT EDİNİLME YOLU İLE TÜRK VATANDAŞLIĞI NASIL KAZANILIR?

Evlat edinilen yabancının 18 yaşını doldurmamış olması yani ergin olmaması şartıyla, kanunda belirtilen şartlardan milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil etmemesi durumunda Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen kişi için vatandaşlık başvurusu yapıldıktan sonra karar tarihi itibariyle evlat edinilen küçük Türk vatandaşlığını kazanır.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞI SEÇME HAKKI İLE NASIL KAZANILIR?

Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 27/2 gereğince doğumla Türk vatandaşı olduktan sonra çıkma izni almak suretiyle vatandaşlıktan çıkılabilir, bu durumda bazı istisnalar (madde 28) dışında bu kişiler Türk vatandaşlığına sağlanan haklardan aynı şekilde yararlanmaya devam ederler. Ayrıca 28/6 kapsamında bu kişiler için talepleri halinde bu haklardan yararlanmaya devam edeceklerini gösteren mavi kart düzenlenir. Bu gibi durumlarda eşlerden birinin Türk vatandaşlığından çıktıktan sonra Türk vatandaşlığını kaybeden eşin talepte bulunması ve diğer eşin de onay vermesi halinde çocukları da Türk vatandaşlığını kaybeder. Anne ve babaları nedeniyle vatandaşlığını kaybeden çocuklar kendi iradeleriyle vatandaşlıktan çıkmadıkları için “Türk Vatandaşlığını Seçme Hakkı” bulunmaktadır bu nedenle ergin oldukları tarih itibariyle üç (3) yıl içinde seçme haklarını kullanarak yeniden Türk vatandaşı olabilirler.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞININ İSTİSNAİ OLARAK KAZANILMASI

İstisnai haller ile Türk vatandaşlığının nasıl kazanılabileceği, şartlarının neler olduğu Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 12. maddesinde gösterilmiştir.

Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 12:

(1) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

a) Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.

b) (Ek: 28/7/2016-6735/27 Md.) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.

c) Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.

d) Göçmen olarak kabul edilen kişiler.

(2) (Ek: 19/10/2017-7039/29 Md.) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir.

 

TÜRK VATANDAŞLIĞININ EVLİLİK YOLU İLE KAZANILMASI

Kanunda da belirtildiği üzere bir Türk vatandaşı ile evlenmek onlara vatandaşlık hakkını direkt olarak vermez. Bu kişilerin vatandaşlık alabilmeleri için belirli bir süre sınırı ve bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar:

- En az üç (3) yıl evli olma,

- Aile birliği içinde yaşama,

- Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmamadır.

Bununla birlikte, kişinin millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali olup olmadığına da bakılır.

Eğer başvuru yapıldıktan sonra Türk vatandaşı olan eş ölürse aile birliği içinde yaşama şartı aranmaz. Ayrıca bir nedenle evliliğin butlanına karar verilmesi durumunda evlenme niyetlerine bakılır, eğer kişiler evlenme niyetlerinde samimilerse vatandaşlık alan eşin vatandaşlığı korunur.

 

PROAKTİF HUKUK VE DANIŞMANLIK

Proaktif Hukuk Bürosu olarak, alanında uzman avukatlarımızdan oluşan kadromuzla uyuşmazlık konusunu oluşturan olayın öncesi ve sonrasında yaşanan durumları da kapsayacak şekilde müvekkillerimizin hak kayıplarını önlemekte, mevzuat çerçevesinde mümkün olan en avantajlı sonuçları almalarını en hızlı şekilde sağlamaktayız.


Bu Makaleyi Paylaş